mObywatel to aplikacja udostępniona po raz pierwszy w 2017 roku, początkowo jako usługa mTożsamość. Pozwalała na posługiwanie się dokumentem zawierającym dane użytkownika, które m.in. odpowiadały danym, jakie zawierał dowód osobisty. Dziś mamy znacznie szerszy katalog usług i spraw, które można załatwić za pomocą mObywatela — bez wychodzenia z domu. A liczba planowanych na przyszły rok funkcji robi wrażenie.
Spis treści
W 2023 roku wystartowała aplikacja mObywatel w wersji 2.0 – to nie aktualizacja, ale oprogramowanie zbudowane niemal od zera. Nie obyło się bez problemów, ale dziś wydaje się, że wszystko działa bez przeszkód. Aby zaprezentować wszystkie usługi i objaśnić działanie aplikacji, warto zajrzeć do Praktycznego przewodnika po mObywatelu, można też zapoznać się z Regulaminem usługi mObywatel. Przypomnijmy, że aplikacja jest bezpłatna i można ją pobrać na urządzenia z systemem Android z Google Play lub iOS z App Store.
Prace nad jej ulepszeniem i zwiększaniem jej możliwości trwają w zasadzie cały czas, a wzrastająca popularność aplikacji potwierdza, że jest to narzędzie cenione przez Polaków. Warto pamiętać tylko o tym, że korzystając z niej przez smartfon, warto mieć włączoną funkcję lokalizacji telefonu, aby łatwo namierzyć jego położenie w razie kradzieży. Przypomnijmy, co dziś możemy załatwić w aplikacji mObywatel i jakie funkcje pojawią się w przyszłości.
Popularność aplikacji mObywatel
Według danych udostępnionych przez Ministerstwo w listopadzie 2023 roku, od wprowadzenia nowego cyfrowego dokumentu tożsamości, mDowód pobrało już blisko 5,1 mln Polaków, z czego ponad 600 tys. to osoby, które wcześniej nie korzystały z aplikacji mObywatel.
Co więcej, od pojawienia się wersji mObywatel 2.0 uruchomiono szereg kolejnych usług, np. mandaty. To obecnie jednak z najpopularniejszych usług, która została zrealizowana z Ministerstwem Finansów — dotychczas mandaty sprawdziło ponad 3,6 mln Polaków, a ponad 600 tys. osób sprawdziło w mObywatelu historię pojazdu. Działa też możliwość sprawdzenia danych w Centralnym Rejestrze Wyborców — z możliwości tej przed wyborami skorzystało ponad 5 mln Polaków. Dodatkowo ponad milion razy sprawdzano w aplikacji jakość powietrza – informacja o odczycie zanieczyszczenia powietrza z mierników Edukacyjnej Sieci Antysmogowej NASK.
Jak możemy przeczytać w komunikacie, codzienne do mObywatela logujemy się ponad 514 tys. razy – z dokumentów i funkcji aplikacji korzystamy coraz częściej, nie jest to tylko aplikacja ściągnięta na telefon. Widać, że była potrzebna i jest duże zainteresowanie załatwianiem online spraw urzędowych.
mObywatel dzisiaj
Najważniejszą częścią aplikacji jest mTożsamość, czyli dostęp do dokumentów potwierdzających tożsamość.
Aktualnie zbiór tych usług prezentuje się następująco:
- mDowód — dokument mobilny stwierdzający tożsamość użytkownika aplikacji mObywatel na terytorium Polski. Można potwierdzać nim tożsamość np. w banku.
- mPojazd i Punkty Karne — powiązane ze sobą moduły. Punkty karne aktywują się automatycznie, gdy dodamy do mObywatela dokument mPojazd.
- mPrawo Jazdy.
- mLegitymacja szkolna.
- mLegitymacja studencka.
- Małopolska Karta Aglomeracyjna – zintegrowany bilet na pociągi, autobusy oraz tramwaje, z którego można korzystać w województwie małopolskim.
- Bilkom – bilety kolejowe — pozwala wyświetlić na smartfonie bilety zakupione w systemie PKP Informatyka (bilkom.pl).
- eRecepta — umożliwia realizację wystawionej recepty przez lekarza. Nie musimy dyktować farmaceucie kodu oraz swojego numeru PESEL. Wystarczy, że pokażemy podczas wizyty w aptece kod QR na ekranie swojego smartfona.
- Karta Dużej Rodziny — potwierdzanie ulg oraz uprawnień rodzin wielodzietnych (z co najmniej trojgiem dzieci).
- Unijny Certyfikat Covid.
- Polak za granicą — zawiera porady związane z bezpieczeństwem, obyczajami, kulturą i sposobami podróżowania dla osób wyjeżdżających do innych krajów.
- Bezpieczny autobus — sprawdzenie, czy autobus ma ważne obowiązkowe badanie techniczne, ważne obowiązkowe ubezpieczenie OC, czy jest oznaczony w bazie jako wyrejestrowany, stan jego licznika z ostatniego badania technicznego, a także dane techniczne.
- Legitymacja UUT (UUT – ulgowe usługi transportowe) – pozwala pracownikom kolei korzystać ze zniżek.
- Diia.pl — mobilny dokument tożsamości dla obywatela Ukrainy. Dotyczy osób z ukraińskim obywatelstwem, które przekroczyły granicę polsko-ukraińską po 24 lutego 2022 r. Uprawnia do przekraczania polskich granic i swobodnego przemieszczania się w ramach strefy Schengen.
- Naruszenia środowiskowe — korzystając z tego modułu można zgłosić incydent szkodzący środowisku, np. porzucenie odpadów lub zanieczyszczenie wody.
- Złóż wniosek — korzystając z mObywatela i wybierając opcję złóż wniosek, mamy możliwość wysłania wniosku o dodatek elektryczny.
- Legitymacja emeryta-rencisty — dla osób ze statusem emeryta czy rencisty. Pozwala skorzystać z przysługujących zniżek oraz uprawnień bez konieczności noszenia tradycyjnego dokumentu.
- Legitymacja adwokacka — cyfrowa wersja legitymacji stanowi dowód przynależności do grona adwokatów.
- Legitymacja poselska — potwierdzenie mandatu posła i posłanki.
Nowością, która pojawiła się niedawno, jest możliwość umówienia się na wideorozmowę z pracownikiem ZUS. Pozwala zdalnie załatwić sprawy związane m.in. z emeryturami i rentami, prowadzeniem firmy, wypłatą zasiłków czy potwierdzeniem profilu PUE.
Zapowiadane funkcje mObywatela
Ministerstwo Cyfryzacji zapowiada szereg nowych funkcji, które pojawią się w przyszłości w aplikacji mObywatel i obecnie są na różnym etapie wdrażania.
Prawo Wykonywania Zawodu
W aplikacji mObywatel ma również znaleźć się dokument dotyczący pracowników służby zdrowia — Prawo Wykonywania Zawodu. Jest on niezbędny do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty w Polsce. Potwierdza kwalifikacje zawodowe i uprawnia do wykonywania zawodu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Pojawienie się tej funkcji planowane jest, gdy w życie wejdzie stosowne rozporządzenie.
Zakładanie mObywatela 2.0 w urzędzie
Dzięki tej usłudze możliwa będzie aktywacja aplikacji mObywatel 2.0 i mDowodu w urzędzie gminy po potwierdzeniu tożsamości i obywatelstwa użytkownika.
e-Urząd Skarbowy
Usługa ta stopniowo zintegruje e-Urząd Skarbowy z aplikacją mObywatel 2.0. Dzięki temu użytkownicy będą mogli skorzystać z najważniejszych funkcji e-US bezpośrednio w aplikacji.
Wirtualny Asystent
Trwają prace na rozwojem chatbota tekstowego. Ma umożliwić obywatelom skuteczną komunikację w postaci Wirtualnego Asystenta – bota. Celem jest skrócenie czasu potrzebnego do uzyskania interesujących użytkownika informacji.
Pełnomocnictwa
Dzięki usłudze Pełnomocnictwa w mObywatelu 2.0 będzie można w prosty sposób (i za darmo) wystawiać pełnomocnictwa, korzystać z nich oraz nimi zarządzać. Umożliwi to okazanie pełnomocnictwa na ekranie telefonu, na przykład w urzędzie, aby potwierdzić, że działa się w imieniu innej osoby, firmy czy instytucji.
ePłatności
W usłudze ePłatności użytkownik ma mieć pod kontrolą wszystkie zobowiązania finansowe, jakie wystawił mu urząd. Będzie można przeglądać listę płatności bieżących i zrealizowanych oraz pobrać ich potwierdzenie, a o nowym zobowiązaniu, które będzie można opłacić Blikiem, użytkownik zostanie poinformowany powiadomieniem. Na razie usługa działa pilotażowo w niektórych urzędach.
Zastrzeż PESEL
Zastrzeż PESEL to usługa, która pojawi się w aplikacji mObywatel 2.0. Z usługi zastrzeżenia numeru PESEL warto skorzystać, jeśli obawiacie się, że numer PESEL może zostać wykorzystany przez oszustów, często podróżujecie za granicę i obawiacie się kradzieży dokumentów oraz jeśli chcecie zwiększyć swoje bezpieczeństwo w internecie.
W praktyce zacznie to działać od 1 czerwca 2024 roku, bowiem wtedy dopiero banki, firmy pożyczkowe, operatorzy telekomunikacyjni czy notariusze będą mieli obowiązek sprawdzania, czy PESEL ich klienta nie jest zastrzeżony. Na razie nie tylko nie muszą tego robić, ale nawet nie mają takiej możliwości technicznej.
Zgłoszenie nielegalnych treści w Internecie
Usługa umożliwi szybkie i łatwe zgłaszanie wszelkiego rodzaju nielegalnych działań w Internecie. Przypomnijmy, że od 2020 roku zgłoszenia o niebezpiecznych stronach i wiadomościach SMS przyjmuje CERT Polska. Dodatkowo wraz z wejściem w życie ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej uruchomiono numer 8080 do zgłaszania takich przypadków, trwają też prace nad blokowaniem smishingu oraz listą nadpisów wiadomości SMS zastrzeżonych dla instytucji publicznych.
Jakich funkcji brakuje?
Katalog wdrożonych i planowanych funkcji w aplikacji mObywatel jest pokaźny, ale jeśli macie pomysł, co jeszcze mogłoby zostać wdrożone, Ministerstwo Cyfryzacji pozwala na złożenie wniosku o opracowanie i udostępnienie nowej usługi, tzw. usługi niestandardowej, która byłaby przydatna dla użytkowników aplikacji mObywatel, a aktualnie nie jest dostępna w aplikacji.
Co mogłoby się pojawić w mObywatelu? Osobiście chciałabym, aby za pomocą aplikacji można było wziąć udział w wyborach lub referendum — zamiast sterczenia w kolejkach do lokali wyborczych. W przyszłości w rządowej aplikacji powinniśmy mieć możliwość wyświetlenia paszportu.
Jest tu przestrzeń do umieszczenia choćby legitymacji honorowego dawcy krwi, legitymacji osoby niepełnosprawnej czy dokumentów związanych z ewidencją dokumentów wydawanych przez niektóre jednostki samorządu terytorialnego lub inne podmioty (np. organizacje zawodowe, zrzeszenia, związki sportowe).
Cenne byłoby też wprowadzenie w szerszym stopniu płatności elektronicznych, aby można było kompleksowego załatwiać sprawy realizowane w ramach usług świadczonych w aplikacji mObywatel. Skorzystałyby z tego chociażby jednostki samorządu terytorialnego, które chciałyby udostępnić mieszkańcom możliwość regulowania w ten sposób opłat lokalnych.
W aplikacji mObywatel mogłyby też pojawić się usługi związane z ubezpieczeniami, np. umożliwienie zakupu obowiązkowego ubezpieczenia OC pojazdów bezpośrednio w aplikacji.
Dodajmy, że rozwój aplikacji mObywatel jest jednym z priorytetów nowego ministra cyfryzacji. Krzysztof Gawkowski jasno wskazał, że mObywatel będzie w dalszym ciągu rozwijany. Aplikacja ma być coraz bardziej dostępna i dawać poczucie bezpieczeństwa. Niestety nie usłyszeliśmy zbyt wiele konkretów – nowy szef resortu cyfryzacji zarysował jedynie ogólny kierunek.
Źródło: Ministerstwo Cyfryzacji, mObywatel. Zdjęcie otwierające: gov.pl
Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.