Abonament RTV, znany również jako abonament radiowo-telefoniczny, jest opłatą, której uiszczanie obowiązuje wszystkich mieszkańców Polski posiadających w swoich gospodarstwach domowych radio, telewizor lub obydwa z nich jednocześnie. Abonament RTV został w Polsce wprowadzony na mocy ustawy o opłatach abonamentowych w 2005 roku, mając wspomagać nadawanie w publicznych kanałach informacyjnych.
Ta forma finansowania mediów publicznych nie jest jednak jednolicie obowiązującym standardem na terenie Europy i świata – w Stanach Zjednoczonych czy Luksemburgu w ogóle nie pobiera się opłat na kształt abonamentu RTV, z kolei w Wielkiej Brytanii istnienie abonamentu radiowo-telewizyjnego zniesiono w 1971 roku. W Czechach opłatę tę uiszczają natomiast wszyscy odbiorcy energii elektrycznej.
Od dawna pojawiają się głosy niektórych prawników mówiące o tym, że pobór opłat z racji abonamentu RTV jest w Polsce prawnie nieuzasadniony. Spór ten nie został jednak w żaden sposób rozwiązany, a obowiązek opłaty abonamentu RTV obowiązuje bez zmian. Zgodnie z wynikami badań z 2012 roku za usunięciem zobowiązania uiszczania opłaty abonamentowej za użytkowanie radia i telewizji opowiedziało się 73% respondentów.
Abonament RTV – obowiązek i kara za jego niedopełnienie
W Polsce obowiązek opłacania abonamentu radiowo-telewizyjnego nałożony jest – jak już wspomniano – na wszystkie osoby, które nie tylko posiadają, ale też korzystają z radia i telewizora na terenie swojego gospodarstwa domowego. W tym celu należy zarejestrować ten fakt u poborcy abonamentu – Poczty Polskiej.
Mało kto jednak ma świadomość, że nawet jeśli w domu nie korzystamy z telewizora i radia, a mamy je w samochodzie, domku letniskowym lub w jakiejkolwiek innej, przenośnej formie, nadal obowiązuje nas opłacanie opisywanego abonamentu.
Wielu posiadaczy tego typu urządzeń rezygnuje z ich rejestracji, a w konsekwencji – unika regulowania opłat za ich użytkowanie. Jest to jednak postępowanie nielegalne, za które grożą dotkliwe kary. Od 2021 roku, po wprowadzeniu rozporządzenia w tej sprawie, pracownicy Poczty Polskiej mogą przeprowadzać kontrole w prywatnych domach.
Jeśli wskutek kontroli zostanie stwierdzona obecność działającego i użytkowanego odbiornika telewizyjnego lub radiowego, które nie zostały wcześniej zarejestrowane, gospodarstwo domowe będzie zobowiązane do zapłacenia kary grzywny. Co się stanie, jeśli wezwanie to zostanie zignorowane? Oznaczać to może niemałe kłopoty – po siedmiu dniach zwłoki sprawą zajmie się Urząd Skarbowy.
Kogo jeszcze, poza osobami prywatnymi, obowiązuje uiszczanie opłaty abonamentowej RTV? Zgodnie z ustawą o opłatach abonamentowych są to także publiczne zakłady opieki zdrowotnej, domy społeczne, żłobki, sanatoria, jednostki organizacyjne systemu oświaty (zarówno publiczne, jak i niepubliczne) oraz uczelnie i szkoły wyższe (publiczne i niepubliczne). Obowiązek ten nie omija również pracodawców.
Ile wynosi abonament RTV w 2022 roku?
O tym, ile w danym roku zapłacą abonenci, decyduje Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT). Pobieraniem opłat zajmuje się z kolei Poczta Polska. Wysokość abonamentu RTV w Polsce w 2022 roku wynosi dokładnie tyle samo, co w roku poprzedzającym – 7,50 zł miesięcznie dla posiadaczy radioodbiorników i 24,50 zł miesięcznie w przypadku posiadania telewizora lub telewizora i radia.
Warto podkreślić, że kwoty te nie ulegają zmianie w zależności od liczby użytkowanych urządzeń w domostwie, ani od liczby osób z nich korzystających. Ile zatem wynosi abonament RTV w skali roku? W przypadku właścicieli odbiorników radiowych jest to 90 zł, a dla posiadaczy telewizorów lub telewizorów i radia – 294 zł.
Jak się jednak okazuje, za zapłatę abonamentu RTV z góry za cały rok, można liczyć na pewne zniżki.
Ile wynosi abonament RTV płacąc za cały rok z góry?
Zarówno w 2021 roku, jak i w 2022 roku za opłacenie abonamentu RTV za cały rok z góry jest pomniejszona o 10% całkowitej kwoty. Poczta Polska informowała, że w tym celu należy uiścić całoroczne opłaty abonamentowe do 25 stycznia 2021 roku, a rok później – do 25 stycznia 2022 roku. W 2023 roku to data 25 stycznia.
Ile wyniesie abonament RTV w 2023 roku?
Na fali masowych podwyżek dóbr i usług w Polsce, Europie i na świecie, podwyższeniu ulec ma także wysokość abonamentu RTV w kraju. Czy będzie to dotkliwa zmiana? Informacje na ten temat przekazano w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej w formie rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Tak jak w 2021 i 2022 roku posiadacze radioodbiorników zostali zobowiązani do miesięcznej opłaty w wysokości 7,50 zł, w przyszłym roku zapłacą 8,70 zł.
Choć można pocieszać się, że nie jest to znaczna podwyżka, sytuacja ma się nieco inaczej w przypadku właścicieli odbiorników telewizyjnych. Z dotychczasowej kwoty miesięcznej w wysokości 24,50 zł, opłata zostanie podniesiona do 27,30 zł. Posiadacze radia zapłacą w skali roku 12 zł więcej, z kolei w gospodarstwach domowych wyposażonych w telewizory będzie to o 33,60 zł więcej.
Kto może być zwolniony z abonamentu RTV?
Istnieje pewna grupa osób, które – pomimo zarejestrowania faktu posiadania odbiornika radiowego i telewizyjnego – nie będą zobligowane do opłacania abonamentu RTV. W sposób automatyczny obowiązek ten zostaje uchylony w przypadku osób, które ukończyły 75 rok życia.
W każdym innym przypadku osoba ubiegająca się o uchylenie opłaty abonamentowej jest zobowiązana do okazania odpowiedniego dokumentu, zaświadczenia lub innej formy udowadniającej prawo do opisywanej ulgi.
Mowa tutaj m.in. o osobach dotkniętych niepełnosprawnościami, tj. należące do pierwszej grupy inwalidzkiej, dysponujące orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy, niesłyszące i niewidome (warto jednak zaznaczyć, że maksymalna ostrość wzroku nie może przekraczać 15%).
O zwolnienie z opłaty abonamentu RTV mogą także ubiegać się bezrobotni z odpowiednim zaświadczeniem o statusie bezrobotnego z Urzędu Pracy, a także emeryci po 60 roku życia – warunkiem tutaj jest otrzymywanie emerytury o maksymalnej wysokości 50% średniego wynagrodzenia w kraju. Co warte przywołania, u progu 2022 roku plasowało się ono na poziomie nieco ponad 6 tysięcy zł brutto z tendencją rosnącą.
Nie jest to koniec listy osób, które, będąc w trudnej sytuacji finansowej, mogą liczyć na ulgę od abonamentu RTV. Są wśród nich także osoby spełniające kryteria dochodowe wykazane w ustawie o świadczeniach rodzinnych, a także tych, które mają prawo do otrzymywania świadczeń pieniężnych (m.in. w postaci zasiłku stałego i okresowego).
Kombatanci (a po ich śmierci również najbliższi członkowie ich rodzin) ze statusem inwalidy wojennego lub wojskowego. W podobnej sytuacji są również weterani (poszkodowani wskutek działalności poza granicami Polski) i osoby represjonowane.
Nie będzie także zaskoczeniem, że z opłacania abonamentu RTV zwolnieni są także ci, którzy nie mają w swoich domach i mieszkaniach odbiorników radiowych i telewizyjnych. Choć dla niektórych rozwiązanie to może być trudne do wyobrażenia, wiele osób nie odczuwa braku tego typu urządzeń, z powodzeniem zastępując je komputerami stacjonarnymi, laptopami, tabletami, smartfonami, a nawet rzutnikami.