W tym roku za ogrzewanie domu zapłacisz fortunę. Raport PAS pokazuje, która opcja jest najtańsza

Rozpoczął się nowy sezon grzewczy i chociaż wciąż nie rozkręcił się on na całego, to powrócił ubiegłoroczny problem, czyli znaczny wzrost kosztów ogrzewania. Dlatego jeszcze zanim nadejdzie zima warto przeanalizować poszczególne źródła ciepła, oraz ich ceny. Zwłaszcza że żyjemy w kraju, gdzie ogrzewanie to nie tylko kwestia zwiększenia komfortu, ale jest wręcz niezbędne, aby przetrwać zimę. 

Najtańsze ogrzewanie domu według raportu PAS

Dlatego też przejrzyste i szczegółowe porównanie kosztów różnych metod ogrzewania staje się kluczowe dla podejmowania świadomych decyzji. W niektórych, chociaż raczej dość skrajnych przypadkach zmiana źródła ogrzewania z dotychczasowego może ostatecznie przełożyć się na niższe ceny ogrzewania w danym sezonie. Jednak podchodząc do tego w perspektywie kilku lat, bardzo prawdopodobne jest, że ogrzewanie domu inną metodą, niż dotychczas może oznaczać naprawdę duże oszczędności. Podstawą całej analizy jest raport przygotowany przez Polski Alarm Smogowy (PAS), oraz uzupełnione przez dane przygotowane przez serwis Forsal.

Najtańsze ogrzewanie domu – metodologia

Zanim jednak przejdziemy do analizy, to pochylmy się nad metodologią badania. To łączy techniki tajemniczego klienta z dokładnym przeglądem danych rynkowych. Dzięki temu możliwe było poznanie realnych cen paliw oferowanych przez składy w całej Polsce. Dzięki tej technice udało się zebrać dane z 32 składów węgla i innych paliw stałych we wszystkich województwach Polski. Wybór składów paliw był podyktowany zarówno ich popularnością wśród konsumentów, jak i reprezentatywnością dla rynku. Kluczowa była  również różnorodność oferowanych paliw – od węgla kamiennego i brunatnego, poprzez pellet, po drewno kominkowe.

Analiza w samym raporcie obejmowała różnice cenowe w rozbiciu na poszczególne miesiące. Nas jednak interesują różnice na przestrzeni poszczególnych lat. Za punkt wyjścia w tekście przyjąłem więc 2021 rok, czyli okres przed rozpoczęciem się kryzysu energetycznego. To dodatkowo pozwoli uwypuklić nie tylko to, które ogrzewanie domu jest najtańsze, ale także skalę zmian cenowych. 

Najtańsze ogrzewanie domu i jak kształtują się ceny

Porównanie cen z początku 2021 roku do września 2023 roku rzuca światło na dynamiczne zmiany na rynku paliw:

• Węgiel typu orzech: Cena węgla tego typu wzrosła średnio z około 800 zł za tonę w 2021 roku do około 1624 zł za tonę w 2023 roku. 
• Pellet: Średnia cena pelletu zwiększyła się z około 900 zł za tonę do około 1665 zł za tonę w analogicznym okresie.
• Drewno kominkowe: Cena za metr sześcienny drewna kominkowego wzrosła z około 200 zł w 2021 roku do około 684 zł w 2023 roku.

I chociaż wygląda to bardzo źle, to warto podkreślić, że względem 2022 roku we wszystkich województwach odnotowano nieznaczny, ale jednak spadek cen. Województwach pokazała nieznaczny spadek cen w. I tak w przypadku węgla typu orzech ceny spadły o 7%, natomiast ekogroszek potaniał o 8%. Warto także dodać, że drewno kominkowe również potaniało i to aż o 11%. Ceny pelletu natomiast nie uległy zmianie. I chociaż różnice nie są duże, to eksperci mówią o stabilizacji cen. Wskazują jednak również, że przyczyny tego stanu rzeczy nie do końca są pozytywne, jak wskazywałby na to efekt. Jak podkreślił Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego:

Stabilizacja cen węgla to prawdopodobnie efekt nagromadzonych zapasów węgla z importu. Agencja Rozwoju Przemysłu szacowała, że pod koniec lipca zapasy sięgały 3,5 mln ton. Domyślam się, że część tego paliwa jest niskiej jakości, stąd zawieszenie norm jakości węgla dla gospodarstw domowych aż do końca tego roku. Niestety spalanie węgla słabej jakości oznacza ryzyko pogorszenia stanu powietrza. Liczymy na odwieszenie norm już od nowego roku, tym bardziej że są one jednym z warunków odblokowujących pieniądze z KPO, które pójdą na termomodernizację polskich domów.

To samo zdaje potwierdzać się sam raport. W nim możemy przeczytać: 

Na składach zalega znaczna ilość węgla zagranicznego, często pochodzenia kolumbijskiego. Najczęściej dostępny jest jednak opał pochodzący z Kazachstanu. W niektórych składach można również nabyć rosyjski węgiel z Syberii. W regionach południowych szeroko dostępne jest również paliwo z Czech. Polski węgiel jest droższy od węgla importowanego, średnio około 100 zł za tonę.

Jeśli więc zależy nam na węglu wyższej jakości, to warto doliczyć dodatkowe 100 złotych do każdej zakupionej tony. 

Najtańsze ogrzewanie domu koszty poszczególnych metod

Na szczęście nie samym węglem człowiek grzeje. Tu posłużmy się zestawieniem cen ogrzewania stworzonym pod konkretne warunki. Mowa tu o ogrzaniu domu o powierzchni 150 m², oraz założeniu, że zużycie energii w 2021 i 2023 roku będzie na tym samym poziomie. Te dane wypadają jednak o wiele gorzej dla ogrzewania paliwami stałymi. 

Najtańsze ogrzewanie domu paliwa stałe

I tak w przypadku popularnego kopchiucha, czyli kotła pozaklasowego na węgiel, koszt wzrósł z 2800 zł do 9400 zł, co oznacza ponad trzykrotne zwiększenie się wydatków. Jeszcze gorzej sytuacja wygląda kiedy do kopciucha zamiast węgla trafia drewno. Tutaj mamy wzrost z 3100 zł do 9600 zł, co również oznacza prawie potrojenie się kosztów.

Skoro już jesteśmy przy paliwie stałym, to w przypadku ogrzewania pelletem koszty wzrosły z 4400 zł do 9700 zł. Jest to o tyle szokujące, że niedawna wypowiedź Aleksandry Jurkowskiej, wiceprezes Izby Gospodarczej Urządzeń OZE, która udzieliła wywiadu serwisowi MuratorPlus dość jasno sugerowała, że w starciu pompy ciepła i kotła na pellet, to ten pierwszy niekoniecznie jest zwycięzcą. 

 Tu znacznie lepiej wypadają kotły na drewno klasy ekoprojekt. Tu mowa o wzroście cen z 2800 zł do 7300 zł. Jak widać, kocioł odpowiedniej klasy znacznie ogranicza zapotrzebowanie na paliwo. Potwierdza to kocioł na węgiel tej samej klasy, w którego przypadku wzrost kosztów mamy z 3200 zł do 7200 złotych. 

Najtańsze ogrzewanie domu paliwa płynne

Co ciekawe ogrzewanie na kocioł gazowy kondensacyjny z jednej z droższych form ogrzewania, czyli z 4400 zł stał się jedną z tańszych i według szacunków w tym roku koszty z nim związane wyniosą 7800 zł. Pamiętajmy, że wciąż jednak mówimy o niemal dwukrotnym wzroście.

Teraz natomiast przechodzimy do najmniej opłacalnego pod względem finansowym rozwiązania. Kocioł na olej opałowy, który kilkanaście lat temu rozgrzewał silniki większości traktorów na wsiach, nigdy nie był tanim źródłem ogrzewania. Jednak w 2021 roku koszty z nim związane wynosiły 6000 zł. W tym roku natomiast mowa jest o okolicach 13000 zł. 

Najtańsze ogrzewanie domu pompy ciepła

Przechodzimy teraz do pomp ciepła. Najprostsza w montażu powietrzna pompa ciepła ze względu na wzrost ceny energii elektrycznej podrożała z 3800 zł do 7240 zł. W przypadku o wiele efektywniejszej pompy ciepła z gruntowym wymiennikiem możemy liczyć na niemal 1000 zł oszczędności, ponieważ tu koszty wzrosły z 3300 zł do 6250 zł. Tym samym mimo stosunkowo wysokich cen pomp ciepła, w perspektywie lat warto je kupić, nawet mimo wyższych cen energii elektrycznej. I to nawet mimo niekorzystnym zmianom w programie Czyste Powietrze. 

Tym samym nieważne, z jakiego typu ogrzewania korzystacie – to będzie bardzo droga zima. Warto jednak zauważyć, że rozwiązania ekologiczne, jak ogrzewanie gazowe, oraz kotły na paliwa stałe wysokiej klasy są znacznie bardziej opłacalnymi rozwiązaniami i tak naprawdę niewiele odstają od pomp ciepła z powietrznym wymiennikiem. Pamiętajmy jednak, że to tylko wyliczenia dla modelowego 150 m² domu i w przypadku waszych zabudowań będzie to wyglądało znacznie inaczej, chociaż proporcje cenowe nie powinny się zbytnio różnić. 

Najtańsze ogrzewanie domu – izolacja ma znaczenie

Pamiętajmy także, że sam wybór najtańszego źródła ciepła to nie jedyny sposób, aby oszczędzić na ogrzewaniu. Tu kluczowa jest także termomodernizacja budynku. Ta obejmuje nie tylko ocieplenie ścian i dachu, ale także wymianę okien i drzwi na te z niższą klasą przenikalności cieplnej. Kluczowy jest także rekuperator, który zapewni odzysk ciepła z wentylacji. Możliwy jest także odzysk ciepła ze ścieków, to jednak już zabawa dla osób, które nie mają kanalizacji. 

Warto tu pamiętać, że dobrze wykonana izolacja może nawet dwukrotnie zmniejszyć zapotrzebowanie na energię termiczną, czyli tym samym znacznie obniżyć koszty ogrzewania. Jak podkreśla Piotr Siergiej z PAS:

Warto docieplić dom i płacić znacznie mniej za ogrzewanie. Przypominamy, że Program Czyste Powietrze oferuje znaczące dotacje do ocieplenia ścian, dachów, modernizacji instalacji grzewczej czy wymiany okien. Tygodniowo do programu składanych jest około 5000 wniosków o dotacje, z czego większość zawiera działania termomodernizacyjne. To znak, że Polacy zaczynają na serio myśleć o efektywności energetycznej swoich domów – komentuje Piotr Siergiej. 

Poza aspektami finansowymi termomodernizacja ma również istotne znaczenie dla środowiska. Poprawa efektywności energetycznej budynków przyczynia się do zmniejszenia emisji CO₂ i innych zanieczyszczeń powietrza, co jest szczególnie ważne w kontekście walki ze smogiem i globalnym ociepleniem. Dodatkowo lepsze warunki termiczne w domach przekładają się na zdrowsze środowisko życia dla mieszkańców.

Źródło: PAS, raport PAS, Forsal, MuratorPlus Fot: Wygenerowane za pomocą DALLE-3

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.