Kosmos skrywa ogromne tajemnice, które nie śnią się nawet doświadczonym astronomom. Nawet planety znajdujące się w naszym Układzie Słonecznym wzbudzają ekscytację, a co dopiero poza nim. Są jednak obiekty, które mogą przerażać – chodzi przede wszystkim o czarne dziury. Dlaczego te ciała niebieskie są tajemnicze i niepoznane i jakie zagrożenia mogą tworzyć. Czym tak naprawdę są czarne dziury i co o nich wiemy?
Sprawdź też: Galaxy S22 Ultra w rewelacyjnej ofercie! Spiesz się – inflacja może podnieść jego cenę!
Czarne dziury – ich istota i pojęcie
Czarna dziura to miejsce w kosmosie, a także obszar w czasoprzestrzeni, gdzie grawitacja jest tak duża, że nawet światło nie może się wydostać na zewnątrz obiektu. W związku z tym zachowuje się jak idealne czarne ciało. Wszelka materia jest wsysana do środka i ściśnięta w małej przestrzeni. Według teorii względności wystarczająco zwarta masa może zdeformować czasoprzestrzeń, tworząc czarną dziurę.
Co ciekawe, pierwszą osobą, która przewidziała istnienie niespotykanych obiektów był Albert Einstein w 1916 roku. Termin „czarna dziura” został jednak użyty po raz pierwszy w 1967 roku, przez amerykańskiego astronoma Johna Wheelera. Pierwszą znaną czarną dziurą był Cygnus X-1, zidentyfikowany niezależnie przez kilku badaczy w 1971 roku. Znajduje się w Drodze Mlecznej w konstelacji Cygnus.
Jak je znaleźć skoro są czarne?
Już sama teoria i definicje tajemniczych obiektów mogą budzić obawy i grozę. Najgorsze dla astronomów jest to, że czarne dziury z uwagi na to, że pochłaniają światło, są niewidoczne. W takiej sytuacji mogą pomóc teleskopy kosmiczne wyposażone w specjalne narzędzia. Naukowcy próbują ustalić na podstawie różnych danych, wyliczeń i zachowań innych ciał niebieski, gdzie w przestrzeni kosmicznej mogą znajdować się czarne dziury.
Obecność czarnej dziury można wywnioskować na podstawie jej interakcji z inną materią i promieniowaniem elektromagnetycznym, takim jak światło widzialne. Naukowcy mogą też zobaczyć, jak silna grawitacja wpływa na gwiazdy i gaz wokół czarnej dziury. Kiedy czarna dziura i gwiazda znajdują się blisko siebie, powstaje światło o wysokiej energii. Jest ono wychwytywane przez teleskopy i satelity.
Ponadto astronomowie szukają dziur w promieniowaniu rentgenowskim, gdzie ich znalezienie jest bardziej prawdopodobne. Jedno z ostatnich odkryć wskazuje na dużą liczbę czarnych dziur w odległych galaktykach karłowatych.
Czarne dziury potrafią być naprawdę duże
Czarne dziury mogą być małe lub ogromne. Naukowcy uważają, że najmniejsze czarne dziury są wielkości atomu i powstały na początku wszechświata. Ich wielkość nie oznacza, że ich masa jest równie mała, ponieważ mogą mieć masę dużej góry.
Z kolei większe czarne dziury nazywane są „gwiezdnymi”. Powstają, gdy środek bardzo dużej gwiazdy opada lub zapada się. Kiedy tak się dzieje, powstaje supernowa – wybuchająca gwiazda, która wyrzuca część gwiazdy w przestrzeń kosmiczną. Czarne dziury są tym, co pozostaje po śmierci dużych gwiazd i zapadnięciu się ich jądra. Warto dodać, że około jedna na tysiąc gwiazd jest wystarczająco masywna, aby stać się czarną dziurą.
Ich masa może być nawet 20 razy większa niż masa Słońca. W ziemskiej galaktyce może być wiele tego typu obiektów. Powstają, gdy masywne gwiazdy zapadają się pod koniec swojego cyklu życia. Po uformowaniu czarnej dziury może ona rosnąć, pochłaniając masę z otoczenia.
Jednak największe przerażenie mogą budzić tzw. supermasywne czarne dziury. Mają masy, które razem przekraczają milion słońc. Mogą powstawać przez pochłanianie innych gwiazd i łączenie się z innymi czarnymi dziurami. Potrafią łączyć w sobie setki lub tysiące tego typu obiektów.
Co gorsza, naukowcy znaleźli dowód na to, że każda duża galaktyka zawiera w swoim centrum supermasywną czarną dziurę. Także Droga Mleczna, w której znajduje się Ziemia ma tego typu obiekty – może ich być nawet 100 mln. Najbliższa nam czarna dziura znajduje się około 1500 lat świetlnych od Ziemi i nosi nazwę Jednorożca. Naukowcy uważają, że takie obiekty powstały w tym samym czasie, co galaktyka, w której się znajdują.
Jak znaleźć tak wielki obiekt w kosmosie? Otóż gwiazdy przechodzące zbyt blisko supermasywnej czarnej dziury mogą zostać rozdrobnione na wstęgi, które świecą bardzo jasno, zanim zostaną pochłonięte.
Czarne dziury a bezpieczeństwo Ziemi
Wydawać by się mogło, że czarne dziury krążą w kosmosie, pochłaniając gwiazdy, księżyce i planety. To nie jest do końca prawda. Warto jednak wiedzieć, że Ziemi nic nie grozi, ponieważ żadna czarna dziura nie znajduje się wystarczająco blisko Układu Słonecznego.
Nawet gdyby czarna dziura pojawiła się w miejscu Słońca, Ziemia i inne planety okrążałyby ją. Jednak i to jest mało prawdopodobne – Słońce nie jest wystarczająco dużą gwiazdą, aby stworzyć czarną dziurę.
Z punktu widzenia bezpieczeństwa pojawia się problem tzw. samotnych czarnych dziur, które dryfują w przestrzeni kosmicznej bez interakcji z niczym — co utrudnia ich wykrycie. Teorie katastroficzne i kompletnie surrealistyczne zakładają, że legendarną Planetą 9, która rzekomo znajduje się na obrzeżach Układu Słonecznego, jest czarna dziura. Wskazywać może na to zniekształcenie orbity odległych planet i duża masa tajemniczego obszaru w kosmosie. Jednak nawet taka ewentualność nie powinna wzbudzać paniki. Ewentualna orbita tajemniczego obiektu nie przecina się z ziemską!
Źródło: Nasa, space, inverse