Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba jest w stanie badać egzoplanety, dając nam wyraźniejszy obraz tego, jak wyglądają planety poza naszym Układem Słonecznym. Możemy poznać też krytyczne szczegóły dotyczące ich składu – w tym, czy mogą być w stanie podtrzymywać życie. W pierwszym roku działania Webb przyjrzy się około 70 egzoplanetom. Szczególnie godny uwagi jest układ TRAPPIST-1.
Zobacz także: Księżyc Saturna kryje niezwykłą tajemnicę
Układ TRAPPIST-1
TRAPPIST-1 to gwiazda odkryta po raz pierwszy w 1999 roku, a następnie nazwana 2MASS J23062928-0502285. Jest to ultrachłodny czerwony karzeł, co oznacza, że należy do najchłodniejszych gwiazd karłowatych — a jego temperatura wynosi zaledwie 4400 stopni Fahrenheita (2430 stopni Celsjusza). Dla porównania Słońce ma prawie 10 000 stopni Fahrenheita na swojej powierzchni. TRAPPIST-1 jest tylko dziewięć procent masywniejszy od Słońca.
Gwiazda znajduje się jakieś 40 lat świetlnych od Ziemi — poza zasięgiem jakiegokolwiek statku wykonanego przez człowieka, jaki można sobie teraz wyobrazić, Jednak w skali galaktyki TRAPPIST-1 to dziwny, ale niesamowity sąsiad.
Układ TRAPPIST-1 otrzymał swoją obecną nazwę po tym, jak naukowcy odkryli trzy egzoplanety krążące wokół gwiazdy w maju 2016 roku przy użyciu metody tranzytowej, w której spadki w świetle gwiazdy zdradziły astronomom istnienie planet. Znalezisko pochodzi z obserwacji przeprowadzonych przez Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope (TRAPPIST!), który jest naziemnym obserwatorium w Chile.
W ten sposób 2MASS J23062928-0502285 stał się TRAPPIST-1, a jego planety nazwano TRAPPIST-1b, TRAPPIST-1c i TRAPPIST-1d.
Interesujące planety w Trappist-1
W 2016 roku dane z Hubble’a ujawniły, że TRAPPIST-1b i TRAPPIST-1c nie wydają się mieć gęstej atmosfery gazowej – co sugeruje, że mogą to być planety skaliste, takie jak Ziemia. Zarówno TRAPPIST-1b, jak i TRAPPIST-1c to także małe planety — mniej więcej tej samej wielkości co Ziemia.
„Brak tłumiącej otoczki wodorowo-helowej zwiększa szanse na zamieszkanie na tych planetach. Gdyby miały znaczną otoczkę wodorowo-helową, nie byłoby szans, aby którekolwiek z nich mogło potencjalnie podtrzymywać życie, ponieważ gęsta atmosfera działałaby jak szklarnia”.
– twierdzi Nikole Lewis w oświadczeniu dla NASA.
Od tego czasu naukowcy odkryli cztery kolejne planety krążące wokół TRAPPIST-1. Jest to interesujące, ponieważ nasz Układ Słoneczny ma osiem planet krążących wokół jednej gwiazdy, więc jest to podobna liczba planet. Jednak te dwa układy bardzo różnią się od siebie.
„To naprawdę mała gwiazda, która ma siedem planet, które są podobne do Ziemi. Kilka z tych planet znajduje się w Strefie Złotowłosej”.
– wyjaśniaj Knicole Colòn – ekspert od egzoplanet.
Strefa Złotowłosej to nazwa nadana obszarowi wystarczająco blisko i wystarczająco daleko od gwiazdy, na którym planeta może w miarę możliwości utrzymać wodę w stanie ciekłym na powierzchni – kluczowy składnik zdatności do zamieszkania.
Kosmiczny Teleskop Spitzera i teleskopy naziemne pomogły później potwierdzić dwie planety znalezione w 2016 roku i odkryć wszystkie inne planety na orbicie metodą tranzytów. Kontynuowanie tej pracy będzie zależeć od Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba.
„Każda z tych siedmiu planet będzie w jakiś sposób obserwowana przez Webba”.
— potwierdza Colòn.
Wszystkie planety TRAPPIST krążą bardzo blisko swojej gwiazdy — w rzeczywistości są tak blisko swojej gwiazdy, że wszystkie ich orbity zmieściłyby się na orbicie Merkurego, która jest najbliższą Słońcu planetą. TRAPPIST-1b okrąża gwiazdę w zaledwie 1,5 dnia, ale ma podobną wielkość i masę do Ziemi.
Tutaj zaczyna się robić ciekawie: wszystkie planety TRAPPIST są podobnej wielkości do siebie i wszystkie wydają się być planetami skalistymi. Rzeczywiście, wszystkie planety układu wyglądają podejrzanie jak Ziemia.
Niektóre z nich wydają się również zawierać znaczne ilości wody, chociaż nie wiadomo, czy ta woda może istnieć jako ciecz na którejkolwiek z powierzchni planet w taki sam sposób, jak na Ziemi. Niektóre planety mogą bardziej przypominać światy oceaniczne, podczas gdy te bardziej oddalone od swoich gwiazd mogą być znacznie bardziej suche lub lodowate.
Te różnice i podobieństwa z naszą własną planetą i Układem Słonecznym są jednak tym, co sprawia, że system TRAPPIST jest tak intrygujący dla Webba do zbadania.
Źródło: inverse