Mars ukrywa przed nami niejedną tajemnicę. Czerwona Planeta jest od wielu lat obiektem badań naukowców. NASA wysyła na ciało niebieskie łaziki, które pomogą w rozwikłaniu wielu sekretów. Jedna tajemnica Marsa została właśnie rozwikłana przez naukowców.
Kratery z wodą na Ziemi
Głębokie rowy na powierzchni Marsa od dawna są jedną z bardziej fascynujących zagadek planety. Głębokie doliny rzeczne przez dziesięciolecia wprawiały w zakłopotanie naukowców. Na Ziemi erozja rzeczna jest zazwyczaj procesem stopniowym, który trwa przez stulecia, a nawet miliony lat, stopniowo nacinając powierzchnię gleby. Jednak na Marsie mogło dojść do bardziej katastrofalnego procesu.
Zobacz także: Smutny koniec żywota Windowsa 10
Planetolodzy badający Marsa od dawna wiedzieli, że wiele różnych kraterów na powierzchni Marsa było kiedyś wypełnionych wodą około 3,5 miliarda do 3 miliardów lat temu. Czasami woda ta „wylewała się” poza ich obręb. Te tak zwane wyrwy w jeziorach często prowadzą do katastrofalnych powodzi, gdy występują na Ziemi, ponieważ woda przebijająca się przez krawędź jeziora szybko eroduje osady, rozrywając coraz szerszy wyłom. Czasami wystarczy, że woda jest blisko przepełnienia krawędzi, aby ciśnienie było zbyt duże i aby ściana krateru po prostu pękła, uwalniając zawartą w nim wodę.
Na Ziemi procesy geologiczne spowodowały erozję większości kraterów na całym świecie, tak że pozostało ich bardzo niewiele, więc większość podobnych do kraterów jezior to w rzeczywistości kaldery wygasłych wulkanów. Z drugiej strony Mars jest miejscem bardzo wypełnionym kraterami, a niektóre z jego kraterów mają miliardy lat.
Tajemnica Marsa rozwikłana
Według nowego badania opublikowanego 29 września w czasopiśmie Nature przez zespół badawczy z University of Texas w Austin (UT) te kratery mogą być kluczem do marsjańskiego krajobrazu rzek.
Badając ponad 250 kraterów, o których wiadomo, że w przeszłości zostały rozerwane przez wodę, naukowcy z UT odkryli, że szybkie, niezwykle gwałtowne powodzie z tych wycieków mogły być tym, co wyrzeźbiło wiele z dolin rzecznych i kanionów na Marsie
„Jeśli pomyślimy o tym, jak osady przemieszczały się w krajobrazie starożytnego Marsa, powodzie z powodu wycieków jeziornych były naprawdę ważnym procesem na całym świecie. To trochę zaskakujący wynik, ponieważ od tak dawna uważano je za jednorazowe anomalie”.
– powiedział Tim Goudge, adiunkt w Jackson School of Geosciences na UT i główny autor artykułu.
Korzystając z istniejącego katalogu marsjańskich dolin rzecznych i identyfikując te, które zaczynały się na krawędzi krateru, badacze z UT byli w stanie wyizolować te, które były produktem powodzi wylewowych w jeziorach oraz te, które powstały w wyniku bardziej typowych i bardziej stopniowych procesów.
Naukowcy odkryli, że chociaż powodzie przez szczeliny w jeziorach stanowiły tylko 3% całkowitej długości doliny na Marsie, dane z satelitów na orbicie wokół Marsa wykazały, że zdarzenia te stanowiły w pełni 25% całej objętości doliny, która uległa erozji na planecie.
„Jeziora bardzo się różniły pod względem objętości, ale niektóre były wielkości małych mórz na Ziemi (np. Morze Kaspijskie). Te szacunki pochodzą z wcześniejszych prac jednego ze współautorów, Caleba Fassetta”.
– dodał Goudge.
Powstałe doliny rzeczne były również ponad dwukrotnie głębsze, z medianą głębokości 170,5 m, w przeciwieństwie do bardziej stopniowej średniej głębokości doliny wynoszącej 77,5 m.
Jeśli te najnowsze badania są prawdziwe, to naprawdę pokazują absolutną moc natury. Gdyby ludzcy odkrywcy chcieli wykuć stukilometrowe rowy w marsjańskim krajobrazie, musieliby spędzić lata, a nawet dekady, wysadzając skały z powierzchni za pomocą materiałów wybuchowych.
Źródło: techradar, nature