Kilka dni temu pisałem o korzyściach wynikających z płacenia kartą oraz korzystania z internetowych przelewów. Wady płatności bezgotówkowych są tematem rzadziej poruszany w naszym społeczeństwie, jednak także występują. Warto mieć tego świadomość, by lepiej i rozsądniej korzystać z technologicznych udogodnień przydatnych podczas transakcji.
Problemy wynikające z ograniczonej świadomości wydawania pieniędzy to główne wady płatności bezgotówkowych
Płacenie kartą lub przy użyciu transakcji mobilnych w sklepie pozwala nam kontrolować nasze wydatki. Wspominałem o tym w tekście o zaletach płatności bezgotówkowych. Problem w tym, że z informacjami na temat naszych wydatków możemy wygodnie zapoznać się po powrocie do domu, logując się do bankowości internetowej i analizując zgromadzone tam dane. Podczas robienia samych zakupów często natomiast nie kontrolujemy, czy nie wydaliśmy więcej, niż planowaliśmy. Ciężko też w zamieszaniu związanym z zakupami oszacować, jaka kwota została nam jeszcze na koncie. Zbliżamy kartę lub telefon do czytnika i to wystarczy, by dokonać transakcji. Nosząc gotówkę w portfelu, przy każdej wizycie w sklepie widzimy, ile pieniędzy nam zostało. Sam fakt, że fizycznie wyjmujemy banknoty i oddajemy je w czyjeś ręce, może u niektórych spowodować, że będą nieco ostrożniejsi w podejmowaniu szybkich decyzji zakupowych. Czy to oznacza, że powinniśmy zrezygnować z płatności bezgotówkowych w sklepach? Nie sądzę, jednak warto mieć świadomość pewnych mechanizmów i postarać się im nie ulegać.
Korzystanie z płatności bezgotówkowych może być bezpieczniejsze niż noszenie dużej ilości gotówki w portfelu. Jeśli jesteśmy jednak nieostrożni, możemy mieć problemy
Jeśli chodzi o ryzyko negatywnych konsekwencji wynikających z bycia okradzionym przez kieszonkowców, lepiej mieć przy sobie kartę płatniczą, niż gotówkę. Gdy zostaniemy okradzeni z fizycznych pieniędzy, niemal niemożliwe będzie ich odnalezienie. W przypadku, gdy ktoś zabierze nam kartę, wystarczy zablokować ją w aplikacji bankowej lub na infolinii. Karta stanie się bezużytecznym kawałkiem plastiku, z którym złodziej nic nie zrobi. Trzeba być jednak uważnym, bo jeśli ktoś przez długi czas nie zauważy kradzieży karty i nie ma ustalonego dziennego limitu ilości transakcji, konsekwencje mogą być poważne. Z samych płatności zbliżeniowych bez podawania kodu pin w ciągu kilku godzin można wydać sporo pieniędzy z konta.
Przy zachowaniu podstawowych środków bezpieczeństwa, w przypadku klasycznych form kradzieży gotówka będzie dla nas bardziej kłopotliwa niż np. karty płatnicze czy bankowość internetowa. W przypadku nowoczesnych rozwiązań przestępcy mają jednak znacznie większą ilość możliwości przejęcia naszych środków. Fałszywe formularze przesyłane drogą elektroniczną, w których prosi się klientów banku o podanie danych używanych do logowania, prośby o podanie kodu Blik w ramach pilnej potrzeby naszego dobrego znajomego, pod którego ktoś się podszywa, nieistniejące w rzeczywistości sklepy internetowe przyjmujące płatności wyłącznie przelewami online – to tylko niektóre z przekrętów, z którymi możemy się spotkać. Korzystanie z bankowości internetowej, kart płatniczych i różnego rodzaju transakcji mobilnych wymaga więc dodatkowej ostrożności o rozwagi.
Prowizje, opłaty i złośliwość rzeczy martwych
Za posiadanie karty płatniczej banki nieraz naliczają miesięczną opłatę. Jeśli nie podobna nam się to, musimy wybrać taki rodzaj konta, do którego możemy otrzymać kartę bezpłatnie i nie ponosić za nią dodatkowych kosztów. Często banki stosują zasadę, że jeżeli kilkukrotnie w danym miesiącu zapłacimy kartą, to nie zostanie nam doliczona za nią opłata. Jeśli chodzi o same transakcje bezgotówkowe, zazwyczaj nie ponosimy dodatkowych kosztów. Są jednak wyjątki – przelewy ekspresowe czy tzw. opłaty manipulacyjne, np. przy zakupie biletów przez internet.
Zdarza się czasem, że technologia zawodzi i mając przy sobie wyłącznie kartę czy smartfon z NFC, nie będziemy mogli zapłacić. Nasze urządzenie może się rozładować, a terminal płatniczy może ulec awarii. Zdarza się też, że nie ma zasięgu, gdy chcemy zapłacić bezgotówkowo, np. w pociągu kupując bilet u konduktora. Na szczęście takie losowe przypadki nie zdarzają się zbyt często.
Czy wady płatności bezgotówkowych niwelują ich zalety?
Mimo pewnych wad płatności bezgotówkowych, ich zalety wydają się być znacznie większe. W dzisiejszych czasach ciężko byłoby nam funkcjonować bez przelewów internetowych, transakcji Blikiem czy możliwości płacenia kartą. W większości przypadków korzystanie z gotówki niesie za sobą podobne problemy jak płatności bezgotówkowe, lecz w nieco innej formie. Bardziej obawiamy się kieszonkowcy, niż cyberprzestępcy, a zamiast opłat naliczanych przez bank płacimy prowizję na poczcie czy w punkcie opłat.
Czytaj także: Największe zalety płatności bezgotówkowych
Najlepszym rozwiązaniem jest rozsądne korzystanie z płatności bezgotówkowych, ale bez całkowitej rezygnacji z gotówki. Wciąż może się zdarzyć bowiem, że w jakimś miejscu nie można zapłacić kartą lub np. terminal uległ awarii.