W stanach Zjednoczonych rozpoczyna się przełomowe badanie nad innowacyjną metodą leczenia nadciśnienia tętniczego. Wieloośrodkowe, randomizowane badanie przezcewkowej denerwacji nerek ma przynosić natychmiastowe obniżenia ciśnienia już podczas zabiegu. To małoinwazyjna metoda leczenia nadciśnieni, która może być stosowana niezależnie od anatomii i miażdżycy tętnic nerkowych. Od wielu lat nadciśnienie tętnicze i dostępne metody leczenia bada Polka, prof. Dagmara Hering z Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii GUMed.
Spis treści
Czym jest nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze to po prostu zbyt wysokie ciśnienie krwi. Jest to choroba, która charakteryzuje się wyższym niż standardowo ciśnieniem krwi w tętnicach. Ciśnienie krwi mierzone jest w milimetrach i słupa rtęci i składa się z dwóch wartości: ciśnienia skurczowego (górna wartość), która odzwierciedla ciśnienie w tętnicach podczas skurczu serca, oraz ciśnienia rozkurczowego (prezentowanego przez dolną wartość), które pokazuje ciśnienie w tętnicach podczas rozkurczu serca.
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą przewlekłą i może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, udary mózgu, uszkodzenie nerek, problemy z układem krążenia i wiele innych. Często jest nazywane „cichym zabójcą”, ponieważ może przebiegać bez widocznych objawów przez długi czas, ale jednocześnie powodować poważne uszkodzenia organizmu.
Wartości ciśnienia krwi uważane za normę mogą się różnić w zależności od wieku, płci i innych czynników, ale ogólnie przyjmuje się, że ciśnienie krwi wynoszące 120/80 mm Hg jest uważane za wartość optymalną. Nadciśnienie tętnicze jest diagnozowane, gdy wartości te są stale podwyższone i przekraczają normę. Kontrolowanie ciśnienia krwi, stosowanie odpowiedniego leczenia i zdrowy styl życia są kluczowe dla zapobiegania powikłaniom związanym z nadciśnieniem tętniczym.
Czym jest przezcewkowa denerwacja nerek?
Przezcewkowa denerwacja nerek jest stosunkowo mało inwazyjną metodą leczenia nadciśnienia tętniczego. Niesie ona jednak ze sobą potencjał do poprawy zdrowia pacjentów, zwłaszcza tych, u których zawiodły tradycyjne metody leczenia lub po prostu nie przynoszą one oczekiwanych rezultatów. Dostępne dane wskazują, że nadciśnienie tętnicze dotyka ponad 30% dorosłej populacji, w tym również w Polsce. Tylko połowa tych przypadków jest diagnozowana.
Co więcej, wśród osób z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym jedynie 50 procent jest poddawanych leczeniu, a zaledwie 25 procent osiąga prawidłową kontrolę ciśnienia tętniczego. Wobec tego poszukiwane są innowacyjne metody zabiegowe, które mogą zapewnić skuteczną i bezpieczną kontrolę nadciśnienia tętniczego. Przezcewkowa denerwacja nerek stanowi jedno z obiecujących rozwiązań w tej dziedzinie.
Niedawno Agencja Żywności i Leków (ang. Food and Drug Administration), amerykańskiej instytucji rządowej, zatwierdziła wieloletnie wyniki badań prof. Dagmary Hering z Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii GUMed. Naukowczyni wraz z zespołem otrzymała zgodę na rozpoczęcie kluczowego badania klinicznego w nadciśnieniu tętniczym. Prof. Hering prowadziła swoje prace naukowe w zakresie denerwacji nerek w ramach prestiżowych stypendiów Fundacji Kościuszkowskiej oraz Senior Award Fulbright w Uniwersytecie Stanowym Arizony.
VERVE Medical system, który może wiele zmienić w leczeniu schorzenia
Jak opublikowano w Gazecie GUMed (nr 8/9), czyli miesięczniku Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, zespół naukowców z Uniwersytetu Stanowego Arizony opracował wyjątkowy system — VERVE Medical. Dzięki niemu możliwe stały się pierwsze pozanaczyniowe metody skutecznej denerwacji nerek.
Metoda ta umożliwia denerwację włókien nerwowych nerek znajdujących się w miedniczce nerkowej, w wyniku której dochodzi do obniżenia aktywności współczulnej uczestniczącej w rozwoju nadciśnienia tętniczego – wyjaśnia prof. Dagmara Hering. – W odróżnieniu od dotychczasowych przeznaczyniowych metod, takich jak wprowadzenie cewnika bezpośrednio do tętnic nerkowych i wykonanie ablacji falą radiową, ultradźwiękową lub przez podanie alkoholu, przezcewkowa denerwacja nerek prowadzi do natychmiastowego obniżenia ciśnienia tętniczego już podczas zabiegu.
Nadciśnienie tętnicze leczone przez metodę denerwacji nerek
Aby wykonać denerwację nerek, wprowadza się specjalny cewnik przez naturalny otwór ciała — cewkę moczową. Nie ma tutaj konieczności zastosowania kontrastu. Jak wspomniano w artykule metoda wizualizacji wprowadzonego cewnika, może być wykonywana u pacjentów niezależnie od anatomii i miażdżycy tętnic nerkowych, a są to główne powody (30-50% przypadków), przez które pacjenci nie kwalifikują się do denerwacji tętnic nerkowych.
Uzyskane wyniki badań wskazują, że przezcewkowa denerwacja nerek jest metodą bezpieczną, prowadzi do natychmiastowej redukcji ciśnienia tętniczego, znacząco poprawia funkcję nerek (wzrost eGFR) i efekt ten utrzymuje się w obserwacji rocznej po zabiegu bez konieczności dodawania leków hipotensyjnych – dodaje prof. Hering.
Prof. Dagmara Hering akcentuje wyraźnie, że co drugi pacjent ze schorzeniem, jakim jest nadciśnienie tętnicze, przestaje przyjmować leki hipotensyjne po roku od ich włączenia. Denerwacja nerek zapewnia natomiast całodobowy efekt hipotensyjny, który jest niezależny od przyjęcia leków na nadciśnienie tętnicze.
W Stanach Zjednoczonych rusza badanie nowej metody leczenia
Jak podano w Gazecie GUMed, metoda nie jest jeszcze powszechnie dostępna. Zanim dojdzie do wdrożenia przezcewkowej denerwacji nerek w praktyce klinicznej, konieczne będzie wykonanie wieloośrodkowego badania randomizowanego, które właśnie rozpoczęło się w Stanach Zjednoczonych.