Naukowcy z Lublina częścią elitarnego konsorcjum unijnego. Opracują algorytm dla osób z demencją
Neurolodzy z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie jako jedyni w Polsce otrzymali wyjątkowy grant z Unii Europejskiej na ponad 700 tys. euro. Pod kierownictwem prof. Konrada Rejdaka mają opracować algorytm postępowania u osób zagrożonych oraz chorych na demencję. Celem tego projektu jest znacząca poprawa jakości życia tej grupy pacjentów.
Spis treści
Program Horizon — kolejna edycja, kolejne sukcesy?
Program Ramowy Horyzont Europa jest już dziewiątym z kolei programem w zakresie badań i innowacji. Potrwa siedem lat (2021-2027), a budżet wynosi ok. 95,5 mld euro i stanowi on rekordowy wynik.
Każdy kolejny program jest kontynuacją poprzednich, ale też zawiera uaktualnienia wynikające ze zmieniających się uwarunkowań społecznych, gospodarczych czy ekologicznych. W nowym programie rozbudowano m.in. segment przeznaczony dla przedsiębiorców, położono duży nacisk na przeciwdziałanie szkodliwym następstwom zmian klimatycznych i – co jest bardzo korzystne dla Polski – zaproponowano spory wachlarz instrumentów wspierających wyrównywanie szans krajów członkowskich (tzw. widening).
Cytat ze strony kpk.gov.pl
W ramach programu Horyzont można otrzymać nawet 100% finansowania, w zależności od finalnej oceny złożonego wniosku. Badania mają pochłonąć niemal 20 mln euro. Naukowcy z Lublina wraz z zawiązanym konsorcjum otrzymali ponad 700 tysięcy euro na swoje badania.
Naukowcy z Lublina łączą siły
Cieszymy się, że Klinika Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie została partnerem wielkiego konsorcjum europejskiego złożonego z 38 podmiotów, które będzie prowadziło badania nad osobami chorymi oraz tymi, które są zagrożone zachorowaniem na demencję. Ich wynikiem ma być konsensus dotyczący sposób radzenia sobie z tą postępującą chorobą, której wciąż nie umiemy skutecznie zapobiegać i leczyć. Jest to palący problem nie tylko medyczny, ale i społeczny ze względu na ciągły wzrost zachorowań, co wynika m.in. ze zmian demograficznych, takich jak starzejące się społeczeństwo. Wiadomo, że w kolejnych latach chorych będzie przybywać — tłumaczy w Pulsie Medycyny prof. dr hab. n. med. Konrad Rejdak, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, współautor projektu „Prediction, Monitoring and Personalized Recommendations for Prevention and Relief of Dementia and Frailty”.
Warto także dodać, że to wyjątkowe konsorcjum skupia w swoich szeregach kilka renomowanych jednostek klinicznych, w tym takie instytucje jak Gemelli Clinic w Rzymie i University of Manchester, oraz czołowe instytuty technologiczne z różnych zakątków Europy. Jego przywódcą jest Uniwersytet w Pireusie (Grecja). Wszystkie ośrodki kliniczne, które przystąpiły do tego projektu, miały możliwość przedstawienia własnych koncepcji i rozwiązań w dziedzinie opieki nad osobami z demencją. Obecnie, te instytucje będą identyfikować pacjentów z chorobami otępiennymi oraz osoby narażone na ryzyko ich wystąpienia. Po przeprowadzeniu podstawowych badań przystąpią do kilkuletniej obserwacji efektywności swoich działań.
Demencja to nie zwykłe „problemy z pamięcią”
Upośledzenie uwagi, mowy, zdolności poznawczych, orientacji — to niektóre z zaburzeń, które mogą ulec zmianie przy demencji. Wpływa ona bowiem na percepcję, zachowanie i doświadczenie. Wyróżnia się pierwotne i wtórne formy demencji, jak podaje portal rządowy. Formy wtórne są następstwem chorób podstawowych (przykładowo metaboliczne). Według dostępnych statystyk wtórna demencja stanowi jedynie 10% wszystkich przypadków, kiedy to około 90% przypadków to demencja pierwotna.
Najczęstszą (i przy tym również nieodwracalną) formą demencji jest choroba Alzheimera. Mówi się, że 60-65% przypadków pacjentów z podobnymi objawami słyszę właśnie tę diagnozę najczęściej. Na ten moment przyczyny choroby Alzheimera nie są jeszcze bardzo dobrze znane, jednak z przeprowadzanych badań można wywnioskować, że ogromny wpływ na późniejszy rozwój choroby ma między innymi aktywność fizyczna, dieta, aktywność umysłowa czy uczestnictwo w życiu społecznym. To istotne informacje, ponieważ już teraz można wdrożyć w życie kilka aktywności, które zaprocentują w przyszłości. Wspierane przez regularnie wykonywane działania profilaktyczne, pomogą w lepszej przyszłości.
Naukowcy z Lublina i unijne konsorcjum chcą temu zaradzić, aby nasz najważniejszy organ — mózg — działał jak najlepiej i jak najdłużej.
Projekt będzie wspierany przez algorytmy sztucznej inteligencji
Na podstawie danych, badacze skoncentrują się na próbie wydobycia istotnych wniosków dotyczących czynników ryzyka związanego z wystąpieniem choroby oraz jej postępem. Ich celem stało się zrozumienie, w jaki sposób ewentualna modyfikacja stylu życia oraz dostępność różnorodnych form terapii mogą wpłynąć na ograniczenie rozwoju demencji w kontekście populacyjnym. W każdym uczestniczącym ośrodku powstaną konkretne plany postępowania, które później będą poddawane wspólnej analizie, wykorzystując zaawansowane rozwiązania sztucznej inteligencji. W efekcie tego kompleksowego podejścia, badacze dążą do stworzenia najbardziej efektywnego modelu profilaktyki, terapii i opieki nad pacjentami dotkniętymi chorobami otępiennymi. Projekt rozpocznie się w przysłym roku.
Jestem szczęśliwy, tym bardziej że jest to kontynuacja poprzednich prac w ramach grantu Horizon nad opracowaniem robota dla pacjentów z otępieniem, a nasza klinika ma uznaną markę na mapie projektów europejskich — podsumowuje prof. Rejdak w wywiadzie dla pulsmedycyny.pl.