Naukowcy opracowali model sztucznej inteligencji, który ma być używany na smartfonach do wczesnego wykrywania choroby Alzheimera. Model ten jest w stanie rozpoznawać pacjentów z demencją typu alzheimerowskiego od osób zdrowych z dokładnością od 70% do 75%. Badanie to otwiera nowe perspektywy dla szybkiej, niedrogiej i powszechnie dostępnej diagnozy tej poważnej choroby neurodegeneracyjnej.
Spis treści
Aktualne informacje na temat choroby
Choroba Alzheimera to postępująca i nieodwracalna forma demencji, która wpływa na funkcjonowanie mózgu. Jej cechami charakterystycznymi są: utrata pamięci, zmniejszona zdolność poznawcza oraz pogorszenie funkcji wykonawczych. Osoby z tym schorzeniem mogą stać się agresywniejsze niż dotychczas, pamiętają wybiórcze wspomnienia, w zasadzie najczęściej wymagają całodobowej opieki. Jest to najczęstsza przyczyna demencji u osób starszych. Choroba Alzheimera powoduje stopniowe uszkodzenie i śmierć komórek nerwowych w mózgu, co prowadzi do dezorientacji, trudności w znalezieniu właściwych słów, do problemów z podejmowaniem decyzji, ale też trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
Zgodnie z danymi statystycznymi, zwiększone ryzyko zachorowania występuje u osób, które chorują na nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemię, chorobę niedokrwienną serca czy cukrzycę typu 2. Co ciekawe, choroba Alzheimera dotyka częściej kobiet niż mężczyzn.
Z raportu opublikowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia w Polsce wynika, że chorobowość tego schorzenia neurodegeneracyjnegow Polsce wynosiła w 2019 roku 379 tysięcy osób i była o 12% wyższa niż w 2014 roku.
Pomimo szeregu badań realizowanych przez naukowców na całym świecie, pomimo rozmaitych terapii mających na celu opóźnienie postępu choroby, na ten moment nie istnieje żadne skuteczne leczenie, które mogłoby zatrzymać i odwrócić rozwój tej choroby neurodegeneracyjnej. W związku z tym konieczne jest wczesne wykrywanie i odpowiednie zarządzanie dla zapewnienia jak najlepszej opieki pacjentom dotkniętych tą chorobą.
Choroba Alzheimera będzie wykrywana za pomocą telefonu?
Opracowane narzędzie posiada nieocenione możliwości dostarczania wczesnych wskaźników na temat choroby, poprzez skupianie się na wzorcach mowy. Nie chodzi tutaj o konkretne słowa, ale analizę cech akustycznych i językowych. Potencjalnie dzięki niej możliwe będzie rozpoczęcie leczenia już w bardzo wczesnym stadium i spowolnienie postępu tej choroby.
Aplikacja z całą pewnością nie zastąpi pracowników ochrony zdrowia, ale może udoskonalić pewne procesu związane z usługami telezdrowia oraz pomagać w przezwyciężaniu ograniczeń geograficznych i językowych, jak wyjaśnia serwis NeuroScienceNews.
Naukowcy chcą, aby opracowany model uczenia maszynowego w przyszłości mógł zostać przekształcony w proste narzędzie do badań przesiewowych, z którego będzie mógł korzystać każdy posiadacz smartfona.
W początkowych fazach choroby może być ona trudna do wykrycia ze względu na subtelność objawów. Często mylone są one z problemami związanymi z pamięcią, które występują wyjątkowo często u osób w zaawansowanym wieku.
Wcześniej potrzebna była praca laboratoryjna i obrazowanie medyczne, aby wykryć zmiany w mózgu; to wymaga czasu, jest drogie i nike nie jest testowany tak wcześnie — wyjaśnia Eleni Stroulia, profesor na Wydziale Informatyki, która była zaangażowana w tworzenie modelu. – Gdyby można było użyć telefonów komórkowych, aby uzyskać wczesny wskaźnik, pacjent miałby stały kontakt z lekarzem. Mogłoby to potencjalnie rozpocząć wcześniejsze leczenie, a sami moglibyśmy podjąć się prostych interwencji w zaciszu naszego domu. Wszystko to przy użyciu urządzeń mobilnych.
Russ Greiner, który również pracował przy projekcie, wyjaśnia, że wspomniany model uczenia maszynowego bazuje na rozmowie z osobą, u której podejrzewa się Alzheimera, a następnie prognozuje czy u osoby można stwierdzić początkową fazę choroby, czy też nie. Takie informacje przekazywane będą pracownikowi ochrony zdrowia, aby określić najlepszy sposób postępowania.
Czym charakteryzuje się komunikacja osób z chorobą Alzheimera?
W ramach tego projektu badano niezależne od języka cechy akustyczne i językowe. Naukowcy zajęli się słuchaniem głosu, ponieważ istnieją pewne właściwości w sposobie, w jaki ludzie mówią, które wykraczają poza język. Jakie to właściwości?
Na podstawie obserwacji zauważono, że pacjenci z demencją typu alzheimerowskiego mówią zwykle wolniej, robią więcej przerw, a w ich mowie występują pewne zakłócenia. Zwykle używają też krótszych słów, a ich zrozumiałość była zmniejszona.
Z tymi cechami charakterystycznymi naukowcy pracowali dalej, tworząc model uczenia maszynowego tak, aby w finalnej wersji mógł je wykrywać. Obecne badania realizowane były z osobami, których językami ojczystymi był angielski oraz grecki, natomiast sama technologia ma potencjał do wykorzystania w różnych językach.
Russ Greiner, współtwórca artykułu naukowego oraz jednocześnie profesor na Wydziale Informatyki razem z Eleni Stroulia kierują grupą badawczą psychiatrii obliczeniowej na University of Alberta. Jej członkowie stworzyli podobne modele sztucznej inteligencji i narzędzia, które wykrywają zaburzenia psychiczne takie jak PTSD, schizofrenia, depresja czy choroba dwubiegunowa.
Wszystko, co możemy zrobić, aby usprawnić procesy kliniczne, informować o leczeniu i szybciej radzić sobie z chorobami, obniżając jednocześnie koszty, jest wspaniałe! – mówi Stroulia.
Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.