Wikipedia, najpopularniejsze źródło wiedzy uczniów i studentów, ale także świetna społecznościowa inicjatywa i jedna z najpopularniejszych stron w Internecie, zdominowana jest przez mężczyzn. I wcale nie chodzi o tematykę (choć poniekąd na nią rzutuje). Chodzi mianowicie o to, że wciąż większość edytorów Wikipedii to mężczyźni.
Problem zbadany — efektów brak
W 2010 roku przeprowadzono pierwszą globalną ankietę dotyczącą Wikipedii. Pokazała ona m.in. że z Wikipedii korzystano w co najmniej 231 krajach (według ONZ obecnie jest 195 krajów, ale w badaniu wykorzystano listę kodów krajów na podstawie ISO 3166, która obejmuje 249 kodów uwzględniających kraje i terytoria zależne), ponad 65% osób tylko czyta Wikipedię, a niecałe 7,5% regularnie ją uzupełnia lub redaguje.
Ale badanie pokazało też duże dysproporcje płciowe — zarówno wśród korzystających z Wikipedii, jak i osób, które dokładają się do jej tworzenia, dominują mężczyźni. O ile w kwestii korzystania z serwisu kobiety stanowiły 30,52%, to zaledwie 12,64% pań należy do grona redaktorów Wikipedii.
Choć treści w Wikipedii powinny być neutralne, to mało różnorodna grupa twórców (i pod względem demograficznym, i pod względem geograficznym) będzie tworzyła tendencyjne treści, które odzwierciedlają jej zainteresowania. Skoro treści tworzone są przez mężczyzn i dotyczą ich zainteresowań, siła rzeczy kobiety są mniej zainteresowane, by z nich korzystać. I szukają informacji w innych źródłach.
Wikipedia stara się zachęcać kobiety do udziału w tej społeczności, ale w ciągu ponad 10 lat nie przyniosło to szczególnie imponujących efektów — obecnie odsetek Wikipedystek to ok. 15%. Jeśli jednak uda się przyciągnąć więcej kobiet i tworzyć treści, które będą je interesować, wtedy przyciągnie to więcej pań korzystających z tego źródła, które może same zostaną edytorkami.
Dane z lat 2019-2020 pokazują, że o ile w 2019 roku kobiety stanowiły 11,5% edytorów, to w 2020 roku ich liczba wzrosła do 15%. Największy wzrost zanotowano dla edytorek z Ameryki Łacińskiej i Karaibów (z 9,3% do 22,7% kobiet) oraz z Ameryki Północnej (z 12,8% do 22,1%), a także wśród pań poniżej 45 roku życia (z 11,1% do 15,5%).
Skąd brak motywacji?
Jest wiele teorii dotyczących niezbyt liczne reprezentacji kobiet wśród edytorów Wikipedii. Może to wynikać po prostu z braku czasu albo z braku wiedzy. Może wynikać z faktu, że kobiety nie chcą przynależeć do społeczności zdominowanej przez mężczyzn. Może powodem są konflikty i dyskusje z innymi redaktorami (które potrafią wynikać z naprawdę błahych powodów i prowadzić do długotrwałych sporów, tj. edit wars), negatywne reakcje, podważanie kompetencji z uwagi na płeć lub seksistowskie komentarze. A może po prostu brak zainteresowania.
Źródło: Evening Standard, Wikimedia, fot. Pixabay