Przyszłość na rynku pracy będzie polegać na współpracy ludzi z AI. Wielu pracowników odczuwa dziś więc ogromną presję, aby „coś zrobić”, by zapewnić sobie stabilne zatrudnienie. Czy są jakieś umiejętności, które warto zdobyć? Okazuje się, że tak.
Spis treści
Najważniejsze umiejętności zdaniem twojego szefa
Autorzy książki The Humachine: Humankind, Artificial Intelligence, and the Future of Enterprise, dr Nada R. Sanders, profesor w D’Amore McKim School of Business na Northeastern University oraz John D. Wood, prawnik i partner w kancelarii prawnej Green Klein Wood and Jones, przeprowadzali od 2022 r. wiele wywiadów z dyrektorami generalnymi firm w kontekście zastosowania AI w organizacjach.
Po rozmowach autorzy zaobserwowali dwie kategorie umiejętności ludzkich, które liderzy uważają za krytyczne i których faktycznie chcą i uczą swoich pracowników.
Po pierwsze są to umiejętności interpersonalne, takie jak podstawowe rozwiązywanie konfliktów, komunikacja, umiejętność „odłączenia się od emocji”, czyli ocena na chłodno, jak również praktyki mindfulness.
Po drugie chodzi o tzw. wiedzą domenową, z naciskiem na zachowanie tej wiedzy wśród doświadczonych talentów i rozwijanie jej wśród młodych, niedoświadczonych pracowników. Wiedza domenowa to nic innego jak specjalistyczna wiedza i doświadczenie związane z konkretnym obszarem lub dziedziną, które pozwalają na efektywne rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji w tym kontekście.
Samo korzystanie z narzędzi AI i szeroko rozumiane umiejętności cyfrowe są wskazywane przez CEO firm jako oczywiste. Wiedzy domenowej i umiejętności interpersonalnych natomiast brakuje. Jedna z dyrektorek, z którymi rozmawiali autorzy książki, powiedziała, że szuka do pracy osób, które można określić słowami: „ludzie, którzy potrafią być kreatywni i innowacyjni w sposobie, w jaki znajdują rozwiązania – rozwiązywacze problemów”.
Wiedza domenowa, czyli znaj swoje środowisko
Jedną z największych wartości doświadczonych pracowników jest wiedza domenowa – głęboka znajomość swojego środowiska. Gdy AI przejmuje więcej zadań, istnieje znaczne ryzyko zaniku umiejętności i utraty tego rodzaju wiedzy.
Wiedza domenowa jest natomiast niezbędna do pomocy firmie w nawigacji w trudnych czasach. Prosta analogia: gdy samolot doświadcza czegoś niezwykłego, autopilot jest natychmiast wyłączany, a piloci przejmują kontrolę – w tym momencie piloci muszą wiedzieć, co robić. Rozwijanie i utrzymywanie tych umiejętności jest niezbędne.
Ponadto generatywna AI jest bardziej przydatna jako współpilot (czy też co-pilot) dla doświadczonych pracowników, którzy mogą przesiać jej „halucynacje” – nieprawdziwe informacje przedstawiane jako fakty – i przyjąć dostarczone wyniki jako pomoc.
Młodsi pracownicy mogą jednak nie być na tyle rozważni i potrzebują ścieżki do rozwoju tej wiedzy. Technologia wzmacnia i pozwala podejmować bardziej pewne decyzje, ale musimy i tak być specjalistami w swojej dziedzinie, by czerpać z niej korzyści.
Rób to, co trudno replikować z AI
W kontekście budowania wiedzy domenowej na pewno cenne jest odpowiednie łączenie „kropek” i robienie wszystkiego tego, co jest trudne do skopiowania przez AI. Unikalny model biznesowy, procesy działania czy możliwie najlepsze źródła wiedzy to coś, czego AI nie zna i nie umie tutaj dokonywać optymalnych wyborów.
Co więcej, AI opiera się na danych historycznych, które mogą nie być prawdziwe w niestabilnym globalnym środowisku biznesowym. Decyzje biznesowe nie są podejmowane w próżni, oddzielone od kwestii pracy, inflacji, geopolityki – i tutaj niezbędna jest wiedza domenowa ludzi.
Nową przewagą konkurencyjną jest ludzki umysł, ludzkie myślenie krytyczne i ludzka inteligencja decyzyjna. Warto wiedzieć, co z czego wynika, i jak dane warunki gospodarcze czy środowiskowe mogą wpływać na konkretną branżę, w tym na naszą specjalizację.
AI nadal jest tylko i aż narzędziem. Centrum stanowią ludzie, ale z ulepszonymi umiejętnościami ludzkimi, dobrze przemyślanym modelem biznesowym i doskonałymi procesami pracy, w połączeniu ze współpilotami AI.
Źródło: opracowanie własne, książka The Humachine. Zdjęcie otwierające: Nattakorn_Maneerat / Shutterstock
Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.