Sztuczna Inteligencja może skutecznie zmotywować palaczy do rzucenia palenia papierosów. A takich osób u nas nie brakuje – mamy w kraju 8 milionów palaczy, którzy mogą – i powinni – mieć z tyłu głowy postanowienie, by rzucić! Pojawia się ono jako jedno z głównych postanowień noworocznych. AI jest wprawdzie z nami od dłuższego czasu, ale dopiero ostatnio zaczęła być coraz szerzej wykorzystywana w codziennym życiu. Badacze z Uniwersytetu Wschodniej Anglii (Univeristy od East Anglia) opracowali nawet aplikację, która korzysta z uczenia maszynowego oraz AI i pomaga – jak twierdzą – rzucić palenie.
Chcesz rzucić palenie – AI może być pomocne
Każdy, kto pali wie, że rzucenie papierosów nie jest najłatwiejszym zadaniem. Powodem jest nikotyna – jedna z najbardziej uzależniających substancji, jakie znamy. Dlatego najlepszą poradą jest oczywiście to, aby… nigdy nie zaczynać palić! I tego się trzymajmy. Jeżeli jednak jesteśmy nałogowcami albo tylko okazjonalnie popalamy papierosa, możemy, a raczej powinniśmy, chcieć rzucić. Dobra wiadomość jest jednak taka, że rzucić może naprawdę każdy.
Teraz do walki z nałogiem można włączyć jeszcze jeden element: sztuczną inteligencję. Jak AI miałaby w tym pomóc? Oczywiście ChatGPT czy jakikolwiek inny model będzie w stanie udzielić nam porad, które mogą pomóc rzucić palenie, ale trzeba pamiętać, że np. nie przepisze nam recepty na leki, jeśli okaże się, że jesteśmy poważnie uzależnieni od nikotyny. Dlatego pierwszy kierunek to lekarz. I niekoniecznie mamy na myśli Dr Google…
Można też wejść na jeszcze wyższy poziom. Otóż aplikacja Quit Sense, która powstała poniekąd na potrzeby badania odnośnie skuteczności rzucania palenia. Jak to działa? Wykorzystuje moc AI do tego, aby pomóc zakleszczonym w nałogu palaczom. Jak ma to robić? Głównie poprzez przezwyciężanie bodźców środowiskowych, które skłaniały ludzi do tego, by popalać. Palacze zapewne wiedzą, że „na dymka” chodzi się w określone miejsca. Czasem to wydzielona przestrzeń gdzieś pod biurowcem, gdzie się pracuje, a czasem np. park, gdzie chodzi się na spacery. Quit Sense ma wykrywać kiedy użytkownik znajduje się w miejscu, gdzie regularnie pali i wtedy przesyłać do niego spersonalizowane porady w czasie rzeczywistym, dotyczące tego jak uzyskać pomoc w rzuceniu palenia.
Osoby, które zostały zaproszone do badania i korzystania z aplikacji, miały w niej najpierw zaznaczyć miejsce, gdzie najczęściej popalają papierosy oraz opisać swoje przyzwyczajenia. Na podstawie takich danych algorytmy AI dostarczały bardziej spersonalizowanych porad, niż te „klasyczne”, które dostępne są w różnego rodzaju poradnikach.
Czy taka aplikacja faktycznie pomaga rzucić palenie? Na razie dostęp do niej mają tylko uczestnicy badania, ale 75% z nich faktycznie ją zainstalowało i korzystało z Quit Sense średnio przez miesiąc. Biorąc pod uwagę to, że rzucanie palenia często jest „zrywem” i niełatwo w tym postanowieniu wytrwać, to bardzo dobry wynik. Taki, który też dobrze rokuje na przyszłość i możliwość wykorzystania aplikacji podobnego typu, by faktycznie rzucić palenie. Osoby, które chciałyby wziąć udział w badaniu mogą wysłać swoje zgłoszenie na adres podany w sklepie Google Play.
Rzucenie palenia metodą redukcji szkód
Problem z paleniem jest taki, że wielu palaczy w ogóle nie zamierza rzucać papierosowego nałogu. W UE nawet połowa palaczy, czyli prawie 50 mln ludzi, mówi, że nie zamierza zerwać z paleniem. Inna sprawa, że samym rzucającym potrzeba statystycznie nawet 9-10 prób na rozstanie z dymkiem, zanim faktycznie im się to uda.
Dlatego zapytaliśmy Sztuczną Inteligencję o to, czy nowe technologie mogą jakoś pomóc nałogowym palaczom. A także o to, co można zrobić z tymi, którzy nie chcą rzucić nikotynowego nałogu.
Na pierwsze pytanie – o to czy nowe technologie mogą pomóc w zwalczaniu papierosów – AI odpowiedziała nam twierdząco:
„Tak, pojawiające się technologie mają potencjał pomóc zwalczyć problem palenia w skali globalnej. Przykładowo, powstanie e-papierosów i podgrzewaczy tytoniu zapewniło palaczom dostęp do alternatywy dla tradycyjnych papierosów, która może im pomóc ograniczyć narażenie na szkodliwe chemikalia i ostatecznie rzucić palenie. Co więcej, innowacje pojawiające się w nowych systemach dostarczania nikotyny oraz w środkach pomagających w rzucaniu palenia mogą zapewnić palaczom bardziej skuteczne narzędzia. Niemniej należy pamiętać, że takie technologie powinny być poddane regulacjom i rygorystycznej ocenie naukowej, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i skuteczność i zapobiec wystąpieniu niezamierzonych konsekwencji”.
Na nasze drugie pytanie – czyli co zrobić z palaczem, który nie chce rzucać palenia albo któremu się to wielokrotnie nie udaje – Sztuczna Inteligencja stojąca za ChatGPT odpowiedziała:
„Jeśli palacz jest niezdolny lub nie chce rzucić palenia pomimo wielu prób, jest kilka zweryfikowanych naukowo metod, które mogą być zalecane jako strategia ograniczania szkód:
- Nikotynowa terapia zastępcza (NTZ): czyli produkty takie jak plastry, gumy, pastylki, inhalatory, spraye donosowe, ktore mogą pomóc w ograniczeniu głodu [nikotynowego] i objawów odstawiennych związanych z rzuceniem palenia. Takie produkty zapewniają niższą dawkę nikotyny niż w papierosie i mogą być użytecznym narzędziem dla palaczy, którzy nie mogą lub nie chcą rzucić palenia całkowicie.
- E-papierosy: elektroniczne urządzenia podgrzewające płyn z nikotyną i wydzielające parę, która następnie jest wdychana. Są uznawane za mniej szkodliwe od tradycyjnych papierosów, ponieważ nie wytwarzają substancji smolistych i innych szkodliwych chemikaliów, jakie są w papierosach. E-papierosy mogą być realną opcją dla tych palaczy, którzy nie są w stanie lub nie mogą rzucić palenia całkowicie”
- Podgrzewacze tytoniu: podgrzewają tytoń zamiast go spalać, co prowadzi do powstania pary. To ogranicza powstawanie i wdychanie szkodliwych związków, w porównaniu z paleniem papierosów.
- Leki: niektóre leki na receptę również mogą być pomocne w rzuceniu palenia, takie jak bupropion czy wareniklina. Takie leki mogą pomóc uśmierzyć głód [nikotynowy] i objawy odstawienne związane z paleniem”.
Na koniec AI przypomniała, że żadne z tych produktów nie są pozbawione ryzyka zdrowotnego. Zwróciła też uwagę na potrzebę prowadzenia specjalistycznych badań, we współpracy ze specjalistami medycyny, które pozwoliłyby ustalić korzyści i zagrożenia wynikające z ich używania przez palaczy zamiast papierosów.
Zapytaliśmy też ChatGPT wprost o to, który z produktów będących zamiennikiem dla papierosa jest dzisiaj najlepiej przebadany naukowo. Odpowiedź była następująca:
„Według mojego stanu wiedzy na wrzesień 2022 r. (…) podgrzewacz tytoniu IQOS jest jednym z najdokładniej przebadanych produktów w tej kategorii.” Jednocześnie AI odesłał nas do specjalistycznej literatury naukowej w tym zakresie.
Dokopaliśmy się tutaj do konkretnych liczb. Urządzenie, które w tym roku pojawiło się u nas w zupełnie nowej wersji jako IQOS Iluma, podgrzewając tytoń już bez ostrza grzewczego i za pomocą indukcji, doczekało się do tej pory 251 ocen toksykologicznych oraz 26 badań klinicznych.
AI powiedziała nam, że przebadane produkty alternatywne dla papierosów – w tym wspomniane już podgrzewacze tytoniu – wydzielają mniej toksyn niż papieros. W rzeczywistości nie dochodzi w nich do fizycznej reakcji palenia ani do powstania dymu, jaka zachodzi w papierosie. Produkowana przez urządzenia alternatywne para – czy też raczej aerozol nikotynowy – może zatem szkodzić palaczowi w mniejszym stopniu, niż wdychanie papierosowego dymu. I nie śmierdzi jak papieros.
Jest oczywiście wiele powodów, dla których ludzie palą papierosy. Mowa nie tylko o warunkach środowiskowych. W grę wchodzą także m.in. czynniki stresogenne czy samo przyzwyczajenie do określonych gestów (stąd palacze rzucający nałóg często potrzebują trzymać coś pomiędzy palcami i np. podjadają). Podobnych rozwiązań do Quit Sense będzie zapewne więcej (oby!), a rzucenie palenia może okazać się w przyszłości łatwiejsze. Oczywiście raz jeszcze podkreślamy, że nie warto nawet zaczynać!
Im więcej sposobów na walkę z papierosami – tym lepiej dla wszystkich. Dlatego to dobrze, że na rynku pojawiają się nowe rozwiązania technologiczne – nie tylko aplikacje pomagające palaczom w ich walce z na. I jeżeli wykorzystują do tego algorytmy AI, tym lepiej, bo to zwiększa szanse na powodzenie. To niełatwa walka, ale warto ją podjąć dla swojego zdrowia.
Źródło: Newswise
Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.