W ostatnich miesiącach stopy procentowe budzą ogromne emocje w Polsce. W momencie, gdy były one na poziomie 0% w 2020 roku, mało kogo to obchodziło. Dziś RPP niespodziewanie pozostawiło stopy procentowe na niezmienionym poziomie 6,75%. Działania naczelnej instytucji finansowej (NBP) w naszym kraju są kontrowersyjne. Organ ten popełnił masę błędów, a rząd utrudnia mu sprawę działaniami, które z obniżaniem inflacji nie mają niczego wspólnego. Dla Polaków to obecnie kluczowa sprawa… choć jak pokazują wyniki z Google — jeszcze do niedawna kompletnie nikt się tym u nas nie interesował.
Sprawdź też: Kupuj iPhone’a 13 w szokującej promocji, zanim inflacja podniesie jego cenę! Spiesz się!
Wysokie stopy procentowe – wady i zalety
Stopy procentowe stanowią cenę udostępnienia kapitału na określony czas. Inaczej je można nazwać kosztem kapitału, który wyrażony jest w procencie i dotyczy pożyczonych pieniędzy. Instytucją, która kształtuje stopy procentowe w Polsce, jest NBP oraz jego organ wykonawczy – Rada Polityki Pieniężnej na czele z prezesem. Jest nim obecnie kontrowersyjny finansista – Adam Glapiński, który uznawany jest za najgorszego prezesa w historii.
![Stopy procentowe](https://static.android.com.pl/uploads/2022/10/Stopy-procentowe.jpg)
Kształtowanie stóp procentowych to temat rzeka. Proces ten zależy od wielu czynników. W sytuacji galopującej inflacji gospodarkę trzeba schłodzić, wycofując z niej pieniądz. Można to zrobić, zachęcając ludzi do oszczędzania. Jednak to wymaga podniesienia stóp procentowych, dzięki którym, chociażby lokaty na rachunkach bankowych będą odpowiednio oprocentowane – będą stanowiły zachętę do oszczędzania.
Rosnące stopy procentowe mają swoje plusy i minusy. Jednym z największych „plusów” wyższych stóp procentowych są właśnie wyższe zwroty z oszczędności, które można pomnożyć na koncie oszczędnościowym. Lokaty są wtedy nawet bardziej konkurencyjne niż inwestowanie na giełdzie. Za przykład niech posłuży FED (amerykański bank centralny), który w ramach walki z wysoką inflacją w 1981 roku podniósł stopy procentowe do astronomicznych 19%. W tym roku najważniejszy indeks Dow Jones Industrial Average stracił 9,23%. Chyba rachunek jest prosty, co było bardziej opłacalne w tamtych okolicznościach.
Rosnące stopy procentowe prowadzą również zazwyczaj do umacniania się dolara amerykańskiego (co widzieliśmy w ostatnich miesiącach), ponieważ wyższe stopy procentowe mają tendencję do przyciągania zwiększonych inwestycji zagranicznych.
![stopy procentowe](https://static.android.com.pl/uploads/2022/10/Stopy-procentowe-2.jpg)
Największe niedogodności wysokich stóp procentowych spotykają kredytobiorców. W szczególności dotyczy to osób, które zaciągały dług w 2020 lub 2021 roku, kiedy stopy procentowe były bliskie lub równe 0. Koszt takiego kredytu w ciągu roku diametralnie wzrósł. Wiele gospodarstw domowych musi płacić raty nawet 2 lub 2,5-krotnie wyższe niż rok temu.
Wysokie stopy procentowe dotykają osób, które chcą kupić mieszkanie na kredyt. Ich zdolność kredytowa jest wtedy znacznie niższa, przez co na rynku występują trudności z uzyskaniem finansowania. Tym samym popyt na mieszkania jest znacznie niższy. Inną wadą związaną z wyższymi stopami procentowymi jest ograniczanie wydatków przez przedsiębiorstwa i klientów, ponieważ wzrost cen towarów (przez inflację) skutkuje niższą konsumpcją.
NBP nie radzi sobie w walce z inflacją
Wielu ekonomistów i finansistów uważa, że NBP nie radzi sobie w walce z inflacją. Działania instytucji są chaotyczne i zostały rozpoczęte zbyt późno po pandemicznym okresie. Istnieje hipoteza, że gdyby RPP zaczęło podwyższać stopy procentowe wcześniej, to być może obecna inflacja kształtowałaby się na dużo niższym poziomie.
![Prezes NBP](https://static.android.com.pl/uploads/2022/09/Prezes-NBP.jpg)
NBP jest pod presją. Z jednej strony kredytobiorcy burzą się, że ich raty są horrendalnie wysokie – z drugiej inflacja na poziomie 17,2% to poziom, który wymaga dalszych podwyżek stóp procentowych. Do tego fatalne warunki makroekonomiczne, kryzys gazowo-energetyczny i wojna na Ukrainie komplikują sprawę. NBP ma naprawdę trudne zadanie, które skazane jest na porażkę – dlaczego?
Co by NBP obecnie nie zrobiło, to i tak jego działania są kontrowane przez rząd. Co z tego, że instytucja podwyższa stopy procentowe, które mają zmniejszyć inflację, jak rząd robi wszystko, żeby ją zwiększyć. Za przykład niech posłuży dodatek węglowy, który nie rozwiązuje problemu braku surowca na rynku, a powoduje zwiększenie podaży pieniądza. Dodajmy do tego programy socjalne jak np. czternasta emerytura, która będzie wprowadzona na stałe i mamy gotowy przepis na inflację wynoszącą 20%. Takie działania są sprzeczne z jakąkolwiek wiedzą ekonomiczn-finansową i doprowadzają gospodarkę do ruiny. Do tego osłabiają albo wręcz niwelują działania NBP w postaci podwyższania stóp procentowych.
Stopy procentowe a kwestia Google
Na dzisiejszą decyzję RPP czekali nie tylko finansiści, ale także zwykli obywatele. Nieoczekiwanie, Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopę referencyjną na poziomie 6,75%. Analitycy spodziewali się wzrostu o 0,25-0,50 punktów procentowych. Taka decyzja może więc zaskakiwać, tym bardziej że finansiści spodziewają się inflacji na poziomie powyżej 20% w styczniu 2023 roku.
![](https://static.android.com.pl/uploads/2022/10/Google-trends-stopy.jpg)
Przy okazji każdej decyzji RPP, Polacy nerwowo wyszukują w wyszukiwarce Google informacji na ten temat. Było to najbardziej widoczne na początku roku, kiedy wiele osób musiało osobiście doświadczyć skutków pierwszych podwyżek w swoich portfelach. Ciekawe, jak trend wyszukiwania haseł: stopy procentowe, Glapiński czy RPP będzie kształtował się w kolejnych miesiącach. Wydaje się, że Polacy z miesiąca na miesiąc są w coraz mniejszym stopniu zainteresowani temat – być może przywykli do tej rzeczywistości.
Źródło: cnbc, google