„Przyszłość wchodzi z następnym pokoleniem”. Ekspertka wyjaśnia, co czeka polskie firmy rodzinne

Dr Adrianna Lewandowska to założycielka i prezeska Instytutu Biznesu Rodzinnego, doradczyni ds. strategii właścicielskiej i sukcesji. Specjalizuje się w budowaniu strategii dla firm rodzinnych opartych na wartościach, opracowywaniu konstytucji dla rodzin biznesowych oraz moderacji procesu sukcesji. W rozmowie redakcja Android.com.pl poruszyła tematy wyzwań, innowacji i technologii w firmach rodzinnych.

Wyzwania i szanse rozwoju firm rodzinnych

Redakcja Android.com.pl: W swojej pracy zajmuje się Pani głównie firmami rodzinnymi. Jakie są największe wyzwania, przed którymi stają te przedsiębiorstwa w dzisiejszych czasach?

Adrianna Lewandowska: Jednym z wyzwań jest bilansowanie tradycji z nowoczesnością. Z jednej strony, firmy rodzinne cenią sobie swoje dziedzictwo, z drugiej strony, dynamicznie zmieniające się otoczenie biznesowe wymaga ciągłych adaptacji i wprowadzania innowacji. To napięcie między chęcią zachowania dziedzictwa a koniecznością rozwoju może prowadzić do konfliktów i spowalniać rozwój firmy. Jeśli właściciele cały czas będą robić tak samo, działać według tych samych schematów, trudno mówić o innowacyjności i rozwoju.

Redakcja ACP: A jakie są Pani zdaniem największe szanse rozwojowe dla takich przedsiębiorstw?

A. L.: Firmy rodzinne mają dłuższą perspektywę czasową i często priorytetyzują wartości inne niż tylko zysk. Najbardziej autentycznym podmiotem, który będzie zmieniał i wdrażał nam zrównoważony rozwój, jest właśnie kapitał firm rodzinnych. Mają one ogromny potencjał, szczególnie w obszarze zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu.
Ich długoterminowa perspektywa pozwala na myślenie o przyszłych pokoleniach i podejmowanie decyzji, które mają pozytywny wpływ na środowisko i społeczność. Ponadto silne więzi rodzinne często przekładają się na większą zaangażowanie pracowników i lojalność klientów.
Jedną z kluczowych szans rozwojowych w firmach rodzinnych są też sukcesorzy, czyli młodsze pokolenia, które wnoszą nowe pomysły i świeże spojrzenie. Przyszłość wchodzi z następnym pokoleniem. Przejście władzy może być zarówno szansą na odświeżenie biznesu, jak i wyzwaniem związanym z różnicami w pokoleniowych podejściach.

Redakcja ACP: Czy może Pani przybliżyć, jakie metody stosuje Pani Instytut Biznesu Rodzinnego w pracy z rodzinami biznesowymi?

A. L.: Nasz Instytut wykorzystuje szereg innowacyjnych narzędzi i metod, takich jak symulacje biznesowe, coaching czy mentoring. Pomagamy rodzinom biznesowym w budowaniu wspólnej wizji, rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych i zarządzania konfliktami.
Szczególnie istotne jest dla nas tworzenie przestrzeni do otwartej i szczerej rozmowy o wyzwaniach, jakie niesie ze sobą zarządzanie firmą rodzinną.

Innowacje w polskich firmach rodzinnych

Redakcja ACP Jak ocenia Pani poziom innowacyjności w polskich firmach rodzinnych?

A. L.: W Polsce mamy wiele przykładów firm rodzinnych, które są liderami w swoich branżach dzięki ciągłemu doskonaleniu i wprowadzaniu nowych rozwiązań.
Warto wspomnieć o firmach z branży technologicznej, które z sukcesem konkurują na międzynarodowych rynkach. Ich innowacyjność polega zarówno na tworzeniu nowych produktów i usług, jak i na zastosowaniu nowoczesnych technologii w zarządzaniu przedsiębiorstwem.

Redakcja ACP: Jakie są największe wyzwania związane z wprowadzaniem innowacji w firmach rodzinnych?

A. L.: Jednym z największych wyzwań jest opór wobec zmian. Przejście władzy na kolejne pokolenie może być zarówno szansą na odświeżenie biznesu, jak i wyzwaniem związanym z różnicami w pokoleniowych podejściach.
Często starsze pokolenie, które założyło firmę, może być niechętne do wprowadzania nowych rozwiązań, obawiając się utraty kontroli nad biznesem. Ponadto, silne więzi rodzinne mogą prowadzić do sytuacji, w których decyzje biznesowe są podejmowane na podstawie emocji, a nie obiektywnych kryteriów.

Redakcja ACP: A co uznaje pani za główny trend w rozwoju firm rodzinnych?

A. L.: Cyfrowa transformacja jest jednym z najważniejszych trendów, który wpływa na wszystkie przedsiębiorstwa, w tym również na firmy rodzinne. Więc – choć przykro to mówić – albo firmy się dostosują, albo ich nie będzie.
Kluczem do sukcesu jest inwestowanie w rozwój pracowników i tworzenie kultury organizacyjnej sprzyjającej innowacjom. Zarówno właściciele, jak i sukcesorzy oraz inni pracownicy związani z rodzinnymi biznesami muszą być otwarci na zmiany, jakie przynoszą technologie cyfrowe.

Kobiety, kultura i edukacja w firmach rodzinnych

Redakcja ACP: Wspomniała Pani o różnicach między pokoleniami w firmach rodzinnych. Jakie są, Pani zdaniem, specyficzne wyzwania, przed którymi stają kobiety w firmach rodzinnych, zwłaszcza w kontekście wprowadzania innowacji?

A. L.: Kobiety w firmach rodzinnych często stają przed podwójnym wyzwaniem: z jednej strony muszą sprostać oczekiwaniom rodziny, z drugiej – udowodnić swoją wartość w biznesie.
Często spotykamy się z sytuacją, gdzie kobiety są postrzegane jako bardziej emocjonalne i mniej racjonalne w podejmowaniu decyzji biznesowych, co może ograniczać ich możliwości rozwoju.
Dodatkowo, stereotypy dotyczące roli kobiet w biznesie mogą utrudniać im zdobycie zaufania i szacunku ze strony innych członków rodziny.

Redakcja ACP: Kultura organizacyjna odgrywa kluczową rolę w procesie wprowadzania innowacji. Jakie cechy sprzyjają innowacyjności w firmach rodzinnych?

A. L.: Kultura organizacyjna, która sprzyja innowacyjności, charakteryzuje się otwartością na nowe pomysły, tolerancją dla błędów oraz gotowością do podejmowania ryzyka.
Ważne jest również, aby w firmie panowała atmosfera wzajemnego zaufania i szacunku, co pozwala na swobodną wymianę myśli i idei. W firmach rodzinnych kluczowe jest również zachowanie równowagi między tradycją a nowoczesnością.

Redakcja ACP: Jakie obszary wiedzy i edukacji są szczególnie ważne dla osób zarządzających rodzinnymi przedsiębiorstwami?

A. L.: Osoby zarządzające firmami rodzinnymi powinny posiadać wiedzę z wielu różnych dziedzin, takich jak zarządzanie strategiczne, finanse, marketing, prawo czy psychologia. Szczególnie istotne jest zrozumienie specyfiki biznesu rodzinnego, w tym kwestii związanych z sukcesją, zarządzaniem konfliktami rodzinnymi oraz budowaniem trwałych relacji między członkami rodziny.

Przyszłość firm rodzinnych

Redakcja ACP: Jak Pani widzi przyszłość polskich firm rodzinnych?

A. L.: Przyszłość polskich firm rodzinnych jest pełna zarówno wyzwań, jak i szans. Jednym z największych wyzwań jest coraz większa konkurencja na rynku, zarówno ze strony innych firm rodzinnych, jak i dużych korporacji. Z drugiej strony, firmy rodzinne mają wiele atutów, takich jak silna identyfikacja pracowników z firmą, długoterminowa perspektywa działania oraz zdolność do szybkiego reagowania na zmiany rynkowe.
Aby odnieść sukces w przyszłości, polskie firmy rodzinne muszą stawiać na innowacje, rozwój kompetencji pracowników oraz budowanie silnych marek. Kluczowe jest również zrozumienie specyfiki biznesu rodzinnego i zarządzanie relacjami między członkami rodziny, w tym procesem sukcesji.

Redakcja ACP: Dziękujemy za rozmowę.

A. L.: Dziękuję także!

Źródło: oprac. własne. Zdjęcie otwierające: Adrianna Lewandowska / materiały własne

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.