Mężczyzna trzymający urządzenie elektroniczne z przodu, z rozmazanym tłem przedstawiającym sprzęt studyjny.

Zaskakująca broń soniczna. Urządzenie, które nie pozwala ludziom… mówić

4 minuty czytania
Komentarze

Co może działać na człowieka tak, że traci zdolność komunikowania się w sposób werbalny? Broń soniczna, która wpływa na procesy kognitywne odpowiedzialne za mowę. Jeden z twórców „zakłócacza mowy” zrobił test wśród przechodniów, oferując pieniądze dla każdej osoby, której uda się przeczytać tekst w trakcie działania sprzętu. Rezultaty mogą was zaskoczyć.

„Zakłócacz mowy” Benna Jordana

Mężczyzna w pasiastej koszuli mówi do kamery, w tle rysunek retro radia i anteny nadawczej z symbolami radiowymi.
Ben Jordan tłumaczy działanie zakłócacza mowy.
Fot. YouTube / Benn Jordan

Benn Jordan to amerykański muzyk, kompozytor i producent, który zajmuje się badaniami oraz edukacją w dziedzinie muzyki i technologii. Urządzenie do zakłócania mowy, czyli broń soniczna, którą skonstruował (choć nie on jest jej wynalazcą), znana jest jako „Speech Jammer”. Swoim osiągnięciem podzielił się na kanale w serwisie YouTube, gdzie pokazuje, jak dokładnie działa gadżet. Film możecie obejrzeć poniżej.

Testowanie zakłócacza mowy „Speech Jammer” wśród ludzi

Jordan w swoim nagraniu zaproponował 100 dol. (ok. 400 zł) osobie, która przy włączonym zakłócaczu mowy będzie w stanie przeczytać cały akapit tekstu. Większości śmiałków nie udało się tego zrobić, ale okazało się, że jedna osoba wygłosiła treść bez żadnych problemów.

Twórca narzędzia nie wyjaśnił w filmie, dlaczego jeden z mężczyzn był „odporny” na działanie urządzenia. Powiedział, że być może to dlatego, że „nie jest muzykiem”. Jeśli poczuliście lekkie przerażenie na widok tego eksperymentu i chcecie zrelaksować się przy muzyce, skorzystajcie ze Spotify Premium za darmo.

Mężczyzna z długimi włosami i okularami czyta książkę zatytułowaną "Synth Gems" stojąc w pomieszczeniu z ciemnymi szafami w tle.
Mężczyzna, któremu udało się zaliczyć test.
Fot. YouTube / Benn Jordan

W czym tkwi sekret Speech Jammer ?

Zasada działania tego urządzenia opiera się na opóźnieniu dźwiękowym, które zakłóca naturalny proces mówienia. Gdy osoba próbuje wydobyć dźwięk, Speech Jammer nagrywa jej głos i nie odtwarza go w czasie rzeczywistym (zazwyczaj kilkadziesiąt milisekund potem). Ten efekt poślizgu czasowego prowadzi do dezorientacji i trudności w płynnym porozumiewaniu się.

Mechanizm wykorzystuje zjawisko zwane efektem opóźnionego sprzężenia zwrotnego audio, czyli DAF (ang. Delayed Auditory Feedback). Kiedy osoba mówi do mikrofonu podłączonego do urządzenia, opóźniony dźwięk jest przesyłany przez matrycę soniczną z powrotem do uszu osoby mówiącej, zniekształcając wydobywane przez nią dźwięki. Zakłóca to procesy kognitywne odpowiedzialne za mowę, co u niektórych osób prowadzi do jąkania się lub zacinania się podczas wypowiadania głosek.

Broń hipersoniczna. Close-up na przyrząd z dużą liczbą małych, okrągłych elementów odbijających światło, otoczony białą i błękitną obudową z ręcznie napisanymi notatkami.
Element zakłócacza mowy Benna Jordana.
Fot. YouTube / Benn Jordan

Broń soniczna do zakłócania mowy – jaka jest jej historia?

Urządzenie do zakłócania mowy, znane jako Speech Jammer, wynaleźli japońscy naukowcy, Kazutaka Kurihara i Kōji Tsukada. Broń soniczna została zaprezentowana po raz pierwszy w 2012 roku i szybko zyskała popularność ze względu na swoje unikalne zastosowanie. Kurihara i Tsukada skonstruowali narzędzie z zamiarem używania go do pomocy w badaniach nad mową. Efekt DAF wykorzystuje się m.in. w terapii logopedycznej, np. w leczeniu jąkania.

Wynalazek rozpoczął dyskusję na temat etyki i możliwych zastosowań narzędzia, biorąc pod uwagę prawo do wolności słowa i prywatności. Pomimo kontrowersji, Speech Jammer został doceniony za innowacyjność i otrzymał Nagrodę Ig Nobla w 2012 roku. Jest to humorystyczny odpowiednik Nagrody Nobla i wyraz uznania dla nietypowych lub pomysłowych badań naukowych, które najpierw śmieszą, a potem skłaniają do myślenia.

Źródło: YouTube, Interactive music box for the aural representation of home activities, oprac. własne. Zdjęcie otwierające: YouTube / Benn Jordan

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Motyw